نام پژوهشگر: امید سنچولی

بررسی مکانیزم های زوال در بذر پنبه، آنالیز فعالیت سیستم آنتی اکسیدانت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1391
  امید سنچولی   فرشید قادری فر

این مطالعه به منظور بررسی تأثیر تیمار پرایمینگ بر فعالیت سیستم آنتی اکسیدانت طی زوال پنبه رقم ارمغان انجام شد. برای اندازه گیری صفات بیوشیمیایی دخیل در زوال بذور پنبه، رقم مورد بررسی به مدت 0، 2، 4، 6 و 8 روز در دمای 43 درجه سانتی‏گراد و رطوبت نسبی 100 درصد قرار گرفتند. سپس نیمی از بذرها برای انجام تیمار پرایمینگ به مدت 16 ساعت در دمای 25 درجه سانتی‏گراد در داخل آب قرار گرفتند و پس از آبنوشی، خشک شدند. نتایج نشان داد که درصد و سرعت جوانه‏زنی و طول و وزن خشک گیاهچه بذرهای زوال یافته پنبه کاهش یافت در حالی‏که تیمار پرایمینگ منجر به بهبود درصد و سرعت جوانه‏زنی و هم‏چنین افزایش طول و وزن خشک گیاهچه بذرهای زوال یافته پنبه گردید. با افزایش دوره زوال فعالیت آنزیم کاتالاز در بذر خشک کاهش یافت و تیمار پرایمینگ باعث افزایش فعالیت این آنزیم در بذرهای زوال یافته نگردید. فعالیت آنزیم کاتالاز در گیاهچه تحت تأثیر زوال قرار نگرفت اما تیمار پرایمینگ باعث افزایش فعالیت این آنزیم در کلیه سطوح زوال گردید. فعالیت آنزیم پراکسیداز در بذر و گیاهچه تحت تأثیر زوال قرار نگرفت اما هم در بذر و هم درگیاهچه، فعالیت این آنزیم در تیمار پرایمینگ کاهش یافت. هم‏چنین پرایمینگ باعث فعال شدن آنزیم آسکوربات پراکسیداز در کلیه سطوح زوال گردید. با افزایش دوره زوال مقدار اسید آسکوربیک در بذر خشک و گیاهچه افزایش یافت. در بذر خشک تیمار پرایمینگ باعث کاهش مقدار اسید آسکوربیک شد درحالی‏که پرایمینگ در گیاهچه باعث افزایش اسید آسکوربیک در کلیه سطوح زوال گردید. با افزایش دوره زوال هم مقدار پراکسید هیدروژن و هم مقدار لیپید هیدروپراکسید در بذر خشک و گیاهچه افزایش یافت. افزایش این دو صفت با افزایش هدایت الکتریکی بذرها همراه بود. تیمار پرایمینگ به خوبی توانست مقدار پراکسید هیدروژن و لیپید هیدروپراکسید را در بذرهای زوال یافته کاهش دهد. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد کاهش مولفه‏های جوانه‏زنی بذرهای پنبه در طی زوال با اختلال در فعالیت سیستم آنتی اکسیدانت و افزایش تولید رادیکال‏های آزاد اکسیژن و لیپید هیدروپراکسید ارتباط دارد و تیمار پرایمینگ با بهبود سیستم آنتی اکسیدانت باعث کاهش تولید رادیکال‏های آزاد اکسیژن و لیپید هیدروپراکسید شده و در نتیجه منجر به افزایش مولفه‏های جوانه‏زنی در بذر پنبه گردید. واژه های کلیدی: پنبه؛ پیری؛ پرایمینگ بذر؛ رادیکال های آزاد اکسیژن؛ آنتی اکسیدانت.