نام پژوهشگر: محمد علی گرجیان

بررسی احکام فقهی شیعه با رویکرد تاریخی تشیع از دیدگاه پزشکی نوین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  محمد علی گرجیان   اصغر قایدان

یکی از مهمترین موضوع در تمامی ادیان برای پیروان آن مسأله شرایع و نفس دستورهای شرعی یعنی بایدها و نبایدهاست که در اصطلاح به آن احکام گفته می شود. همچنین در کنار آن برخی توصیه ها و سفارشها به انجام اعمال نیک و یا ترک افعال ناصواب مطرح شده که البته عمل به آن یا عدم انجام آن مجازات و یا حکمی را در بر ندارد. (مستحبات) در این میان دین مبین اسلام بعنوان آخرین و مدون ترین و ضابطه مندترین ادیان و البته تشیع بعنوان مذهب حقه و مورد تأیید از دیدگاه رسول اکرم (ص) و اهل بیت (ع) و بعنوان روز آمدترین مذاهب به سبب اجتهاد دارای گستردگی شایانی در این زمینه است. اهمیت احکام فقهی و شرایع در طول تاریخ نیز جایگاه خود را حفظ کرده است. هر چند که در دوران اخیر با پیشرفت های سریع علمی، عالمانه بودن صحت و با واقعیات علمی خوانایی داشتن احکام شرعی مورد چالش متفکران و پیروان قرار می گیرد. یکی از مسائل مورد توجه جدی در شریعت اسلام و مذهب شیعه، احکامی است که به نحوی ارتباط با جسم و فیزیک انسان دارد و امر و نهی شریعت در این خصوص، علاوه بر مسائل معنوی و روحی و پالایش جامعه از بدیها و منکرات و زشتی ها، رویکردی مادی برای حفظ سلامت انسان و متناسب با فیزیولوژی او دارد که این مهم می تواند علاوه بر اهتمام اسلام و نیز مذهب شیعه به جایگاه انسان در اجتماع، نشان از رویکردهای علمی و سازگاری و تناسب احکام شرعی شیعه با جسم و بدن پیروان خود داشته باشد. در این میان از سه مبحث نجاسات، محرمات و مستحبات نمونه هایی برای بررسی انتخاب شده اند. برای مثال از نجاسات، خون، سگ و خوک، از محرمات، همجنس گرایی و شراب و فقاع و از مستحبات، برخی مواد غذایی (خرما و سبزیجات) و شیردهی مادر به فرزند از نمونه های قابل ذکر در مطالعه اخیر هستند. در این تحقیق که با روش «کتابخانه ای» انجام گرفته است، نخست موارد موردنظر از دیدگاه پزشکی نوین مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و آنگاه آیات قرآن کریم، احادیث وارده از معصومین (ع) و احکام فقهی مذهب حقه شیعه امامیه در هر مورد ذکر شده است