نام پژوهشگر: زهرا وصالی
زهرا وصالی محمد زارع
آبهای زیرزمینی یکی از منابع مهم تامین آب مورد نیاز بشر می باشند. به منظور دستیابی به اطلاعات کافی از ویژگی های کمی و کیفی آب زیرزمینی انجام عملیات پایش ضروری است. در این میان پایش سطح ایستابی و آلودگی های آن به عنوان پارامتر مهم در مطالعات آب زیرزمینی از اهمیت ویژه ای برخوردار است .شبکه ی پایش سطح ایستابی، مجموعه ای از چاه های مشاهده ای است و با توجه به هزینه های بالای حفر چاه و اندازه گیری مستمر بایستی این شبکه هم از لحاظ تعداد و موقعیت و هم از لحاظ تواتر و زمان نمونه برداری ها بهینه شوند. پالایشگاه شیراز در فاصله 20 کیلومتری شمال شیراز درمحدوده زمین شناسی زاگرس چین خورده واقع شده است. تاسیسات پالایشگاه بر روی رسوبات آبرفتی دوران چهارم احداث شده است. شبکه پایش پالایشگاه شیراز از یک سری گمانه های مشاهده ای تشکیل شده که طی چند مرحله حفر گردیده است، تعدادی از آنها به علت توسعه تاسیسات از کار افتاده و یا به علت عمق کم بسیاری از آنها و پایین افتادن سطح آب زیرزمینی منطقه (به لحاظ برداشت آب اضافی از سفره در پایین دست و یا وجود خشکسالی های اخیر) خشک گردیده و از شبکه پایش خارج گشته اند، لذا در این مطالعه طرح تکمیل شبکه پایش مطالعه و بر اساس موقعیت مخازن وتاسیسات موجود و ابر های آلودگی از پیش تعین شده یک سری گمانه مشاهده ای پیشنهاد گردید که در جهت نیل به رسیدن به تعداد بهینه مکانی و همچنین تواتر بهینه زمانی از نرم افزار پایش و پاکسازی maros استفاده گردید و مناطقی که نیاز به نقاط پایش جدید داشتند مشخص و با نظرات هیدروژئولوزیکی و کارشناسی ادغام گردید. نتیجه این مطالعه پیشنهاد 123 گمانه که در 4 اولویت بر اساس اهمیت و موقعیت آنها اولویت بندی شدند. ساختمان چاهک های مشاهده ای، روش حفر و آزمون های حین و پس از حفاری نیز برای آنها پیشنهاد گردید.علاوه بر آن با کمک نرم افزار maros و نظرات کارشناسی تواتر نمونه برداری ها برای چاهک های مشاهده ای تعیین گردید. همچنین جهت تعیین هدایت هیدرولیکی جهت برآورد سرعت نشت که از ورودی های برنامه maros می باشد از آنالیز های زمین آماری در محیط gis بهره گرفته شد و با برازش مدل های مختلف به سمی واریو گرام داده ها و پس از صحت سنجی آنها سرانجام کریجینگی از داده های هدایت هیدرولیکی تهیه گردید و از روی آن سرعت نشت برای پلوم های مختلف محاسبه شد و از داده های آن در اجرای برنامه maros بهره گرفته شد. در نهایت شیوه پایش، نحوه نمونه برداری ها و نوع نمونه برداری پیشنهاد گردید.