نام پژوهشگر: مهسا نصراصفهانی
مهسا نصراصفهانی سعید محرمی پور
تاثیر اسانس چهار گیاه دارویی از خانواده نعناییان ) lamiaceae ( شامل آویشن، اسطوخودوس، رزماری و مرزنجوش روی کشندگی و پارامترهای فیزیولوژیکی شبپره پشت الماسی plutella xylustella در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی )دمای 16 )تاریکی: روشنایی( ساعت( مورد بررسی قرار گرفت. سمیت : 75 ودوره نوری 8 ± 24 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ±2 حاد تماسی گوارشی، روی لارو سن سوم شبپره بوسیله نرم افزار polo pc بدست آمد. میزان lc10 ، lc30 و lc50 برای 1/ 1 و 599 /271 ،1/ 1 درصد، برای اسانس گیاه اسطوخودوس 1857 / 1 و 325 /1899 ،1/ اسانس گیاه آویشن به ترتیب 1129 1 درصد بود. با توجه / 1 و 528 /711 ،1/ 1 درصد و برای گیاه مرزنجوش 234 / 1 و 198 /372 ،1/ درصد، برای گیاه رزماری 151 به نتایج بیشترین خاصیت حشرهکشی مربوط به اسانس گیاه آویشن و کمترین آن مربوط به اسانس گیاه مرزنجوش میباشد. اثر دورکنندگی تحت غلظتهای زیر کشنده lc10 و lc30 اسانسهای گیاهی روی لارو سن سوم شبپره بررسی و نتایج 56 در غلظت /154 ± 4/ نشان داد که بیشترین میزان دورکنندگی در مورد اسانس آویشن 513 lc30 و کمترین مربوط به 19 درصد در غلظت /2 ± 3/ اسانس اسطوخودوس 611 lc10 میباشد. تأثیر اسانسهای گیاهی مورد مطالعه روی شاخصهای تغذیه این آفت تحت تأثیر غلظت lc10 و lc30 آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. شاخص مصرف، کارایی تبدیل غذای خورده شده، کارایی تبدیل غذای هضم شده، قابلیت هضم نسبی و نرخ رشد نسبی در لاروهای تیمار شده تفاوت معنیداری با شاهد نشان داد. همچنین تاثیر اسانسهای گیاهی روی میزان آنزیمهای گوارشی آفت تحت تاثیر غلظت lc50 24 و 48 ساعت بعد از تیمار مورد ارزیابی قرار گرفت. پروتئین و تریگلیسیرید کل در مقایسه با شاهد به طور معنیداری کاهش یافت. فعالیت آنزیمهای آلکالین فسفاتاز و پروتئاز در لاروهای تیمار شده، کاهش معنیداری را با شاهد نشان دادند. آنزیم لیپاز در مورد اسانس آویشن و مرزنجوش و آنزیم آلفا آمیلاز در اسانس رزماری 24 ساعت بعد از تیمار افزایش معنی داری نسبت به شاهد نشان دادند. در مورد آنزیمهای سم زدا گلوتاتیون اس ترانسفراز و استراز تفاوت معنی داری بین تیمارها با شاهد وجود داشت. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که اسانسهای مورد استفاده علاوه بر اینکه در دوزهای بالا دارای اثرات لاروکشی هستند در دوز- های زیر کشنده میتوانند منجر به اثر دورکنندگی و کاهش تغذیه شوند و در پی آن کاهش وزن لاروها و به وجود آمدن حشرات کامل ضعیف با قابلیت تخم کمتر را به همره داشته باشند.