نام پژوهشگر: لیلا ابدالی
لیلا ابدالی جعفر حاجیلو
خواب یک پدیده ی پیچیده است که تحت کنترل عوامل بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی قرار دارد. خواب برای نمو جوانه های گلی در گونه های میوه ای مناطق معتدله ضروری می باشد. عـوامل اقــلیمی- محــیطی شدیدا رفع خواب جوانه ها را در گونه های میوه ای تحت تاثیر قرار می دهند و نقش مهمی در تغییر فعالیت سیستم های آنتی-اکسیدانی و اکسیدانی بازی می کنند. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر سرما بر سیستم آنتی اکسیدانی، اکسیدانی و نمو جوانه های گلی زردآلو armeniaca l.).(prunus در رقم عسگرآباد طی دوره ی خواب انجام شد. آزمایش بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تغییراتی همچون میزان فعالیت سیستم آنتی-اکسیدانی آنزیمی (سوپراکسیددیسموتاز (sod)، پرکسیداز (pod) و کاتالاز(cat) )، سیستم آنتی اکسیدانی غیرآنزیمی (frap و تــیول تام)، شاخص های تنش اکســیداتیو (پراکسیدهیدروژن (h2o2) و مالون دی آلدئید (mda))، اسمولیت ها (پرولین و کربوهیدرات های محلول)، نشاسته و پروتئین ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در طول دوره ی خواب حقیقی یا عمیق (آندودورمانسی) فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی سوپراکسیددیسموتاز، کاتالاز و پراکسیداز پایین بود، اما همزمان با رفع کامل خواب (اکودورمانسی) افزایش پیدا کرد. پروتئین تام در طول دوره ی آندودورمانسی و اکودورمانسی غلظت پایینی را نشان داد، ولی در پایان اکودورمانسی بالاترین مقدار غلظت در آن مشاهده شد. بالاترین غلظت پرولین و نشاسته در طول دوره ی آندودورمانسی بود، ولی همزمان با پایان اکودورمانسی به پایین ترین حد خود رسید. غلظت کربوهیدرات های محلول یک روند افزایشی را از شروع آندودورمانسی تا اکودورمانسی نشان داد، به طوریکه بالاترین مقدار آن در پایان آندودورمانسی و کمترین مقدار آن در پایان اکودورمانسی مشاهده شد. بالاترین مقدار frap در پایان آندودورمانسی و کمترین مقدار آن در پایان اکودورمانسی مشاهده شد. غلظت تیول تام نیز پایین ترین میزان را در شروع آندودورمانسی و بالاترین میزان را در پایان اکودورمانسی نشان داد. از شاخص های تنش اکسیداتیو، غلظت مالون دی آلدئید طی دوره ی آندودورمانسی و اکودورمانسی در بالاترین سطح حفظ شد و در پایان اکودورمانسی کاهش پیدا کرد. غلظت پراکسیدهیدروژن یک روند افزایشی را از شروع آندودورمانسی تا اکودورمانسی نشان داد و سپس با پایان یافتن اکودورمانسی کاهش یافت. نتایج مطالعه حاضر به وضوح نشان می دهد که شاخص های تنش اکسیداتیو در جوانه های در حال خواب تشکیل می شود و سم زدایی آنها جهت رفع خواب جوانه ها نتیجه ی افزایش فعالیت در سیستم آنتی اکسیدانی آنزیمی (کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز) و غیرآنزیمی (تیول) است.