نام پژوهشگر: آزاده ملکی
آزاده ملکی سید محمد شبیری
این پژوهش به منظور بررسی میزان آگاهی و علاقه مندی دانش آموزان دوره راهنمایی شهر تهران انجام گرفت. برای این منظور از مناطق 19 گانه شهر تهران به طور تصادفی سه منطقه انتخاب و از هر منطقه یک مدرسه پسرانه و یک مدرسه دخترانه برای انجام پژوهش استفاده گردید . برای تعیین تاثیرات مناطق مختلف شهری سعی گردید از سه منطقه شمالی میانی و جنوبی آمار برداری انجام گردد. در مجموع پژوهش بر روی شش مدرسه با حجم نمونه 471 نفر انجام پذیرفت . ابتدا بر اساس هدف پژوهش پرسشنامه ای شامل اطلاعات خانواری دانش آموزان و سوالات مربوط به علاقه و آگاهی دانش آموزان بود ، طراحی گردید.پایایی این پرسشنامه توسط ضریب کرونباخ آلفا تعیین گردید که =0.83 ? بیان کننده پایایی مناسب برای سوالات پرسشنامه بود. ابتدا برای مشخص کردن وضعیت آگاهی دانش آموزان در رابطه با محیط زیست سوالاتی در زمینه فضای سبز و جنگلهای محیط زندگی و اطراف تهران ، شناخت عوامل آلوده کننده میزان آلودگیها و... مطرح و سپس برای سنجش میزان علاقه دانش آموزان از سوالاتی در زمینه علاقه به پاکیزگی محیط ،گلکاری،شرکت در فعالیتهای زیست محیطی و ... استفاده گردید . در ادامه برای تشخیص تاثیرات عوامل داخلی مدرسه (معلمان،آموزش،فعالیتهای دانش آموزی و ... ) و عوامل خارج از مدرسه (خانواده ،رسانه ها و....) سوالاتی در نظر گرفته شد و میزان تاثیرات متغیرها مورد بررسی قرار گرفت و نتایجی به شرح زیر به دست آمد : نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن حاکی از آن است که بین متغیرهای مستقل سن ،تحصیلات پدر و مادر،رادیو،تلویزیون،مطالعه کتاب و مقالات زیست محیطی و متغیر وابسته میزان علاقه نسبت به محیط زیست از طرف دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد.اما بین متنغیرمستقل میزان دسترسی به فضای سبز و تعداد افراد خانواده با متغیر وابسته میزان علاقه رابطه معنی داری وجود ندارد. نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن حاکی از آن است که بین متغیرهای مستقل سن ،تحصیلات پدر و مادر،رادیو،تلویزیون،مطالعه کتاب زیست محیطی، مقالات زیست محیطی ومیزان دسترسی به فضای سبزبا متغیر وابسته میزان آگاهی نسبت به محیط زیست از طرف دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد.اما بین متنغیرمستقل تعداد افراد خانواده با متغیر وابسته میزان آگاهی رابطه معنی داری وجود ندارد. نتایج حاصل از تاثیرات فردی متغیرهای مستقل بر متغیروابسته از طریق آزمون من وایت نی و آزمون کروسکال والیس بیانگر آن است که متغیرهای پایه تحصیلات،عضویت در تشکلهای دانش آموزی ،منطقه زندگی،شرکت در فعالیتهای دانش آموزی و استفاده از مجلات زیست محیطی بر میزان علاقه دانش آموزان تاثیر داشته اما متغیرهای تعداد افراد خانواده،روش کسب اطلاعات شرکت در کلاسهای آموزشی و جنسیت دانش آموزان تاثیری نداشته است. نتایج حاصل از تاثیرات فردی متغیرهای مستقل بر متغیروابسته از طریق آزمون من وایت نی و آزمون کروسکال والیس بیانگر آن است که متغیرهای ،عضویت در تشکلهای دانش آموزی ، جنسیت دانش آموزان ،شرکت در فعالیتهای دانش آموزی،روش کسب اطلاعات و استفاده از مجلات زیست محیطی بر میزان آگاهی دانش آموزان نسبت به محیط زیست تاثیر داشته اما متغیرهای پایه تحصیلات،تعداد افراد خانواده ومنطقه زندگی تاثیری بر میزان آگاهی آنان نداشته است. نتایج حاصل از تاثیر جمعی متغیرهای مستقل از طریق رگرسیون چند متغیره به روش قدم به قدم نشانگر آن است که متغیرهای مطالعه کتاب زیست محیطی،مقاله زیست محیطی و برنامه های تلویزیونی تاثیرات مثبتی بر میزان علاقه داشته اند. همچنین متغیرهای مطالعه کتابهای زیست محیطی و مقالات زیست محیطی نیز تاثیرات مثبتی بر میزان آگاهی دانش آموزان نسبت به محیط زیست داشته اند.