نام پژوهشگر: حامد رضاعلیزاده
حامد رضاعلیزاده اسماعیل چمنی
به منظور القای پلی پلوئیدی در گل سوسن چلچراغ دو آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه کشت بافت و بیوتکنولوژی گروه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. در آزمایش اول ، اثر tdz (5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر)، 2,4-d (5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر) و اثر متقابل آنها و همچنین اثر متقابل 2,4-d (1، 2 و 4 میلی گرم در لیتر) و naa (5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر) بر تولید کالوس و پیازچه بررسی شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها در آزمایش اول نشان داد اثر 2,4-d و tdz بر کالوس زایی در سطح احتمال 5% معنی دار شد ولی اثرات متقابل آنها معنی دار نشد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین داده ها نیز نشان داد که با افزایش 2,4-d از صفر تا 1 میلی گرم بر لیتر کالوس زایی افزایش یافت ولی در غلظت 2 میلی گرم بر لیتر کاهش شدیدی یافت. بهترین القای کالوس در محیط کشت ms حاوی 1 میلی گرم بر لیتر 2,4-d و 1 میلی گرم بر لیتر tdz به دست آمد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد اثر naa و اثر متقابل naa و 2,4-d بر کالوس زایی در سطح احتمال 5% معنی دار شد ولی اثر 2,4-d معنی دار نشد. در این آزمایش بیشترین کالوس در تیمار 2 میلی گرم بر لیتر 2,4-d و 5/0 میلی گرم بر لیتر naa به دست آمد. در آزمایش دوم که به منظور القای پلی پلوئیدی انجام شد، اثر کلشی سین و اریزالین روی کالوس و پیازچه سوسن چلچراغ بررسی شد. نتایج نشان داد که در تیمار پیازچه ها با کلشی سین ، غلظت 05/0 درصد دو گیاه تتراپلوئید و در تیمار کالوس با کلشی سین، غلظت 01/0 درصد یک گیاه تتراپلوئید تولید کرد. همچنین نتایج نشان داد که در تیمار پیازچه ها با اریزالین، غلظت 005/0 و 01/0 درصد هر کدام یک گیاه تتراپلوئید تولید کرد و در تیمار کالوس با اریزالین هیچ گیاه تتراپلوئیدی تولید نشد و فقط میکسوپلوئید تولید شد.