نام پژوهشگر: رویا فاتحی
رویا فاتحی بی تا ابراهیمی
کشت آزمایشگاهی فولیکول های پره آنترال جدا شده از بافت تخمدان منجمد و ذوب شده روش مناسبی جهت دستیابی به تخمک بالغ در بیماران در معرض خطر ناباروری است. با توجه به اهمیت فراوان ژن های اختصاصی فولیکولوژنز در فرآیند بلوغ تخمک، بررسی اثرات این روش بر میزان بیان ژن های دخیل در بلوغ و تکوین اولیه جنین پس از انجماد بافت ضروری به نظر می رسد. جهت انجام این مطالعه، تخمدان ها از موش سوری ماده 12 روزه جدا شده و به طور تصادفی در گروه های کنترل، تست سمیت، انجمادی needle immerse (niv) و انجمادی solid surface (ssv) قرار گرفتند. در گروه های انجمادی و تست سمیت تخمدان ها ابتدا به محلول های تعادلی و انجمادی منتقل گشته و سپس در گروه niv بوسیله سوزن طب سوزنی و به طور مستقیم و در گروه ssv پس از سرد شدن بر روی صفحه فلزی از پیش سرد شده به نیتروژن مایع منتقل شدند. موفولوژی بافت تخمدان در گروه های کنترل، تست سمیت و انجمادی niv وssv با استفاده از رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله بعد فولیکول های پره آنترال با قطر متوسط با روش مکانیکی از تخمدان های کنترل و انجمادی جدا شده و به مدت 12 روز در محیط آزمایشگاه، کشت داده شدند. میزان بقای فولیکول ها و میزان کمی بیان ژنهای موثر در بلوغ تخمک (gdf9,bmp15,fgf8)، گیرنده های آنها (bmprii,alk5,alk6,fgfr4) ، ژن های دخیل در تکوین اولیه جنین (mater,zar1) و گسترش کومولوسی (has2,ptgs2) در زمان های 24 ساعت،6 روز، 10 روز و 12 روز پس از کشت مورد ارزیابی قرار گرفت. در بررسی های مورفولوژیک تمامیت و یکپارچگی بافت تخمدان در گروه های تست سمیت و انجمادی بخوبی و مشابه گروه کنترل حفظ شده بود. ارزیابی میزان بقای فولیکول ها، کاهش میزان این متغیر در گروه های انجمادی را نسبت به کنترل نشان داد، این کاهش بین گروه های کنترل و ssv در روز های 6 ،10 و 12 کشت و بین گروه های niv و ssv در روزهای 10و12 معنادار شناخته شد (p<0.05). در ارزیابی های کمی بیان ژن های مورد مطالعه، گروه های انجمادی در روزهای میانی کشت (روز6و10)، افزایش میزان بیان را نسبت به گروه کنترل نشان دادند که این افزایش معنادار نبود. نکته جالب توجه در این تحقیق الگوی مشابه بیان ژنهای مذکور میان گروه های کنترل و انجمادی و همسانی آنها در انتهای زمان کشت بود. در نهایت می توان اینطور نتیجه گیری کرد که هر چند الگوی تغییرات میزان بیان ژن های دخیل در بلوغ تخمک و تکوین اولیه جنین در هر دو گروه انجمادی مشابه بود، اما با توجه به میزان بقای فولیکولی بالاتر گروه niv نسبت به گروه ssv به نظر می رسد که niv روش مناسبتری جهت حفظ ذخایر فولیکولی بافت تخمدان باشد.