نام پژوهشگر: حمید رضا ولی پور

مطالعه پراکنش و گستردگی سفال فرهنگ دالما در فلات مرکزی و زاگرس مرکزی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  جمیله کرمی   حمید رضا ولی پور

در اوایل هزاره پنجم ق.م که گاهی کالکولیتیک میانه قدیم نیز نامیده می شود، مجموعه سفال های شاخص دالمایی بطور گسترده ای در سرتاسر دره های مناطق مرتفع شمال و مرکز کوه های زاگرس در غرب ایران گسترش یافت. سنت دالما با دوران عبید 3 و اوایل عبید 4 در بین النهرین، در غرب زاگرس، همزمان می باشد. دالما یک پدیده سفالی غیر عادی برای این محدوده زمانی است. اما در محل پیدایش خود که منطقه ای با آب و هوای خشن و مرتفع است، از لحاظ تکنولوژیکی و سبک شناختی، سنتی همگون می باشد. زاگرس غربی در ایران شامل یکسری رشته کوه های موازی است که در جهت شمال غربی – جنوب شرقی کشیده شده اند و این موجب شده که این کوه ها به عنوان سدی برای عبور و مرور و ارتباطات عمل کنند؛ راه های ارتباطی مناسب در این منطقه و دره های میان کوهی باعث شده است که با دور افتادگی نسبی از همدیگر واقع گردند. به خاطر این شرایط جغرافیایی، ترکیب پراکنش گسترده و ویژگی های همگونی ظاهری سنت سفالی دالما چشمگیر بوده است (عابدی، 1388).هدف از انجام این پژوهش بررسی، مطالعه و تحلیل پراکنش سفال های موسوم به دالما در زاگرس مرکزی و حاشیه شمالی و غربی فلات مرکزی است. جهت تحقق اهداف این پژوهش تا حد امکان اطلاعات مربوط به محوطه های دربردارنده سفال گونه دالما جمع آوری شده و سپس محل هر محوطه براساس موقعیت جغرافیایی برروی نقشه های هوایی جانمایی شده است. سپس با درنظر گرفتن فاکتورهای تأثیر گذار بر شکل گیری استقرارها و زیستگاه ها، به تحلیل مدل بافت استقراری آنها پرداخته شده است. جهت انجام و تحقق اهداف رساله از نرم افزارهای google earth، و gis بهره گرفته شده است.