نام پژوهشگر: سوزان حبیب
ندا رحمانی سوزان حبیب
موضوع این پژوهش شناساییِ پالت، ترکیب بندی و تناسبات رنگی در خانه های دوره ی قاجار قزوین است. جستجوی ترکیب بندی های رنگی، در فضاهای معماری عمدتاً بنا بر سلیقه ی شخصی و یا با مراجعه به نمونه های بیگانه انتخاب و اجرا می شوند. این در حالیست که معماری ایران از رنگین-ترین معماری های دنیا شناخته شده است. بنابراین این پژوهش سعی دارد با بررسی ترکیب بندی و تناسبات رنگی در خانه های دوره ی قاجار قزوین در مرحله ی اوّل به این پرسش که «در خانه های دوره ی قاجار قزوین از کدام رنگ ها با کدام ترکیب بندی و تناسبات رنگی استفاده شده است؟» و در مرحله ی بعد، از آنجایی که مفاهیم مرتبط با رنگ همچون کنتراست، هارمونی و تاثیر متقابل رنگ ها عوامل مهمّی در شناساییِ پالت و ترکیب بندی رنگی هستند در ادامه به بررسی مفاهیم مرتبط با رنگ در پالت رنگی این خانه ها به این پرسش که « آیا در ترکیب بندی رنگی خانه های دوره ی قاجار قزوین از مفاهیم مرتبط با رنگ استفاده شده است یا نه؟» پاسخ داده است. در فصل اول پژوهش به بررسی تعاریف رنگ در حیطه های علوم مختلف از جمله علم فیزیک، شیمی و روان شناسی و اشتراک بین آنها و در پی شناخت رنگ، سیستم های رنگی را مورد مطالعه قرار داده است و برای درک بهتر رنگ، به مفاهیم مرتبط با رنگ از جمله هارمونی، کنتراست، تاثیر متقابل رنگ ها، ترکیب بندی رنگی و ارتباط بین فرم های هندسی و رنگ پرداخته است. در فصل دوم پژوهش به بررسی جایگاه و نقش رنگ در معماری و چگونگی ثبت و روش شناسایی آن در فضاهای تاریخی و در مرحله ی بعد به بررسی جایگاه رنگ در معماری ایران طی ادوار مختلف از قبل از اسلام تا دوران صفوی با معرفی مصداق های عینی در هر دوره پرداخته است. در فصل سوم پژوهش به بررسی جایگاه رنگ در دوره ی قاجار در شهر قزوین با معرفی مصداق هایی از بناهای عمومی این شهر، پرداخته و در ادامه با نگاهی خاص به جایگاه رنگ در خانه های قاجاری قزوین با بررسی مصداق های عینی از این خانه ها، عناصر رنگی مشترک بین آنها را شناسایی کرده است و به تعیین پالت و ترکیب بندی و تناسبات رنگی این اشتراکات در نمونه ای نسبتاً سالم و دست نخورده (خانه ی امینی ها) پرداخته است. و در فصل آخر پژوهش به تعیین دقیق رنگ ها از طریق روش ارائه شده در فصل دوم پرداخته است و پالت و ترکیب بندی رنگ های این خانه در سه فضای باز، بسته و نیمه باز در سطوح کف، جداره ها و سقف ارائه شده است و در پی آن تناسبات رنگی موجود در آنها را مورد بررسی قرار داده و با تجزیه و تحلیل داده ها، به سوال اصلی پرسش که « آیا در ترکیب بندی رنگی خانه های دوره ی قاجار قزوین از مفاهیم مرتبط با رنگ استفاده شده است یا نه؟» پاسخ مثبت داده است. چرا که به شکل شگفت آوری رعایت این مفاهیم، پیش از تدوین آن ها از سوی رنگ شناسان ملاحظه می شود. ترکیب بندی و تناسبات رنگ در این خانه ها همواره در راستای تعریف فضا به کار رفته است. بررسی نمونه های بسیاری در طول پژوهش گواه این مطلب است. این خانه ها از رنگ های سرد برای فضاهای خیس، وسیع نشان دادن فضا و بلندتر نشان دادن آن و از رنگ های گرم برای فضاهای خشک، کوچک نشان دادن فضا و کم کردن ارتفاع بهره گرفته است. بنابراین می توان گفت آگاهانه بودن ترکیب بندی رنگی این خانه ها، می تواند الگوی رنگی مناسبی برای فضاهای امروز باشد.
نوشین علیمیری ریما فیاض
هدف اصلی در این پروژه در مرحله ی اول معماری داخلی مهمانپذیر لاله بر اساس اصول و استانداردهای موجود می باشد. بدین معنی که روند طراحی در ابتدا بر اساس توجه به استانداردهای بین المللی و تطبیق شرایط موجود با این استانداردها می باشد. هدف بعدی در این پژوهش دستیابی به الگوها و زبانی در معماری داخلی است که علاوه بر رعایت استانداردهای اولیه و همچنین روابط زیبایی شناسانه، بتوان به طرحی رسید که علاوه بر رفع نیازهای مسافران و گردشگران، بتواند به نوعی نماینده ی هویت و شخصیت هنر و معماری کشورمان در همه ی ابعاد آن در نظر گردشگران ایرانی و غیر ایرانی باشد تا علاوه بر ایجاد حس آرامش و آسایش، امکان تجربه و آشنایی با هویت فرهنگ بومی را داشته باشند. بهرهگیری از هنرهایی همچون نقاشی و مجسمه سازی نقشی عمده در بازیابی و نمایاندن هویت ایرانی به گردشگران خواهد داشت. با توجه به قرارگیری سایت پروژه (مهمانپذیر لاله) در خیابان لالهزار، و نظر به اینکه دوران شکوفایی خیابان لالهزار دههی چهل شمسی بوده است، در این پروژه سعی در بهرهگیری از هنر این دهه جهت ایدهپردازی در طراحی فضاها شده است تا با باززندهسازی حال و هوای دههی چهل خیابان لالهزار، گردشگران و مسافران با خاطرات جمعی و روح حاکم بر آن دوران آشنایی پیدا کنند. لازم به ذکر است سبک رایج هنرها از جمله نقاشی و مجسمه سازی در دههی مذکور مکتب سقاخانه میباشد که در فصل سوم از این رساله روند شکلگیری و رواج آن میان هنرمندان آن دوره به شرح و تفصیل آمده است. نتایج مطالعات تمام فصول این رساله در قالب ایدهها و راهکارهایی جهت نیل به اهداف مذکور و طراحی داخلی مطلوب مهمانپذیر لاله مورد استفاده قرار گرفته است. واژههای کلیدی: هتل، طراحی داخلی، لالهزار، فرهنگ،هویت، نقاشی، سقاخانه.
فاطمه حسینی ریما فیاض
دوران کودکی آن چیزی است که سراسر زندگی هر انسانی را میسازد و از آنجایی که این سنین بهترین زمان برای کشف و پرورش استعدادهای کودکان برای دستیابی به آیندهای روشنتر میباشد، از اهمیت ویژهای برخوردار است. امروزه تغییر در نوع زندگی و پیشرفت تکنولوژی در شهرها، به¬خصوص شهرهای بزرگ، زندگی کودکان را تغییر داده است و باعث شده تا کودکان اکثر وقت خود را در فضاهای داخلی سپری کنند. پس این فضاها نقش مهمی را در مهم¬ترین سال¬های زندگی هر انسانی ایفا می¬کنند و عدم توجه و سهل¬انگاری در مورد آن¬ها می¬تواند عواقب جبران-ناپذیری داشته باشد. برای یک کودک، خانه نخستین تصور از پناهگاه امن در تماس با اوست. اما امروزه اکثر خانه¬های ما نمی¬توانند مأمن همیشگی کودکان باشند، آن¬ها قابلیت لازم برای برآوردن نیازهای یک کودک را ندارند. در اغلب برنامه¬ریزی¬ها و الگوهای جدید مسکن، کودکان عملاً به خارج از خانه¬ها تبعید می¬شوند؛ در این شرایط وجود فضاهای عمومی در صورت همخوانی با نیازهای کودک می¬تواند بستر مناسبی برای رشد و پرورش او باشد( در حالی¬که در وضعیت موجود بسیاری از این محیط¬ها فاقد امکانات اولیه برای این منظور هستند.) بنابراین نیاز به طراحی محیطی متناسب با نیازهای کودکان که شرایط مطلوب و منطبق با روحیات و خواسته¬های آن¬ها را به بهترین نحو فراهم آورده و در رشد و پرورش استعدادهایشان نقش به¬سزایی داشته باشد، به خوبی احساس می¬شود. بر این اساس هدف از انتخاب این موضوع تنها طراحی فضایی برای گذراندن اوقات فراغت کودکان نیست، بلکه خلق فضایی است که کودکان از آن لذت برده و اشتیاق به یادگیری را در آن¬ها افزایش دهد و در نهایت به کشف و پرورش استعدادهای آن¬ها کمک نماید. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان یک نهاد آموزشی و پرورشی فعال در کشور می¬تواند بستر مناسبی را در جهت فضای مورد نظر این پژوهش فراهم نماید. بر این اساس یکی از مراکز کانون(مرکز شماره 15) در استان تهران در منطقه 10 انتخاب شده است. دلیل برگزیدن این سایت و این مرکز، قرارگیری آن در یکی از مناطق نسبتاً پرجمعیت تهران با بافت مسکونی با متراژ پایین بوده که سرانه فضاهای مربوط به کودکان چه در خانه و چه در فضاهای عمومی بسیار پایین است و نیاز به چنین فضاهایی در این منطقه به¬شدت احساس می¬شود. قرارگیری این مرکز در پارک نیز یکی دیگر از دلایل انتخاب این سایت بوده است. در این تحقیق سعی شده پس از شناخت همه جانبه موضوع که محور اصلی آن را کودکان تشکیل داده و مباحث روانشناسی نقش مهمی را در این شناخت ایفا می¬کنند، با تمهیداتی که در طراحی محیط( چه در فضای داخلی و چه در فضای بیرونی) صورت می¬گیرد فضایی مناسب و دلپذیر برای کودکان ایجاد شود. نتایج این پژوهش می¬تواند به خلق فضایی کمک نماید که در آن کودکان در حین ارتباط با عوامل و عناصر معماری و معماری داخلی( در حین پژوهش به آنها اشاره میگردد ) لذت برده و استعدادهایی که در وجودشان نهفته است را شکوفا نمایند( چون این احساس لذت می¬تواند عامل تعیین¬کننده¬ای در پرورش و بروز خلاقیت در کودکان باشد).