برخلاف تصورعامه فضاهای تعاملی شهری، مفهومی فراتر از پیکره قابل مشاهده کالبدی داشته و در حال حاضر این فضاها جزء جدایی ناپذیر شهرهای امروزی محسوب می شوند. فضاهای تعاملی به عنوان بستر و جایگاه انسانها باید پاسخگوی انواع نیازهای فردی و جمعی باشند. کاربرد عمومی فضاهای تعاملی، ایجاد آرامش، سرگرمی، محلی برای گردش، فراهم آوردن زمینه ای برای ارتباط و معاشرت و امکان تردد می باشد ولی امروزه در شهـرنشینی معاصــر، توجه کمتر به فضاهای تعاملی و معطوف شــدن فعالیتهای شهری به مسیــرهای سـواره کاملا مشهود است و این موضوع یکی از عوامل مهم در ضعف شهرسازی شهروندگرا در اکثر شهرهای ایران همچون تبریز می باشد. متأسفانه پیامد دگرگونی در شهرها ، ضعف شهرسازی و در نتیجه عدم رضایت شهروندان را موجب گردیده و به دنبال آن خلأهای عاطفی و ضعف شهرسازی امروز نیاز به خلق فضاهایی که بتواند پاسخگوی نیازهای مردم باشد را افزایش می دهد. بنابراین پرسش اساسی پژوهش حاضر به این صورت قابل ارایه است : فضاهای تعاملی به عنوان بستر برآورده شدن اهداف اجتماعی مردم چه نقشی می تواند درتحقق شهرسازی شهروندگرا داشته باشد؟

رشد سریع شهرها و توسعه کالبدی آن موجبات بروز بحران های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط را حاصل آورد . در پی این امر لزوم توجه به مفهوم کیفیت و ارتقای آن در محیط های سکونتی در کنار توجه به مسائل کمی بیشتر احساس گردید. در سال های اخیر تحقیقات گسترده ای در این زمینه صورت گرفته است. در ایران نیز به دنبال افزایش شهرنشینی و سرعت بالای تغییرات در بافت های شهری بدلایل مختلف کیفیت محیط در نواحی شهری به شدت افول پیدا کرده است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نقش عوامل کالبدی در ارتقای کیفیت محیط در محله پای توپ شهر بجنورد ، می باشد و سعی بر آن دارد که با توصیف و تبیین مفهوم کیفیت محیط ، شاخص های تاثیر گذار ، نحوه ارتباط این شاخص ها و نحوه سنجش آنها را در محیط های شهری بررسی نماید. مطابق با یافته های پژوهش به نظر می رسد اقداماتی از قبیل بازتوزیع کاربری های جاذب در سطح محله و یا بازنگری در توزیع جریان ترافیک عبوری محدوده مرکزی شهر، در صورت امکان، می تواند سطح کیفیت سکونت در محله را تا حدودی افزایش دهد.

چکیده: تخریب گرایی یا وندالیسم به معنی تخریب ارادی اموال عمومی ، به عنوان زیرمجموعه ای از جرم و یکی از مشکلات مطرح جوامع شهری امروزی میباشد. آثار تخریب گرایی علاوه بر هزینه ها و خسارات مالی وارده بر سرمایه های ملی و عمومی ، موجب کاهش امنیت و در پی آن کاهش سطح کیفیت عرصه های عمومی شهری میشود. هدف اصلی در این پژوهش بررسی عوامل محیطی موثر بر تخریب گرایی در فضاهای شهری قدیمی و جامعه سنتی ایرانی در راستای ارتقاء کیفیت عرصه های عمومی شهری در نمونه مورد مطالعه محله کبابیان (واقع در مرکز شهر تاریخی همدان) میباشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش علی پس از وقوع بوده و در مدل سنجش از طریق مشاهدات میدانی و در آمار توصیفی متغیرهای تحقیق در مدل پرسشنامه از بین شاخص های مرکزی، میانگین و میانه و از شاخص های پراکندگی، انحراف معیار متغیره استفاده شده است.فرض نرمال بودن داده ها در سطح معناداری 5% با تکنیک کولموگروف-اسمیرنف آزمون شده و از آزمون t تک نمونه و آزمون میانگین جامعه با استفاده از نرم افزارspss نیز استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان میدهد درمحله کبابیان به عنوان نمونه فضاهای قدیمی و جامعه سنتی شهری ایرانی، نبود نظارت عمومی ، فقدان نورپردازی و وجود علایم ونشانه تخریب ، از جمله عوامل موثر بر بروز تخریب گرایی هستند ورفتارهای تخریب گرایانه بر میزان امنیت و کیفیت فضاهای شهری تاثیر گذار هستند. بنابراین تغییردرعوامل محیطی در فضاهای شهری موجب کاهش و یا تغییر مکان وقوع رفتارهای تخریب گرایانه افراد در فضاهای شهری عمومی می شود.