نام پژوهشگر: سعید معیری زاده

بررسی نقش زن در نگاره های قاجار با تکیه بر هزار و یکشب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده هنر 1391
  الهام طیبی   سعید معیری زاده

در دوره قاجار نوع نگرش دربار به زنان و ارتباط با اروپا باعث شد که بر وضعیت زنان و حضور آن ها در عرصه های اجتماعی تأثیرگذار باشد. چون مشتری نقاشی زنان، درباریان بودند، در نتیجه طبق سلیقه و خواست آن ها نقاشی ها صورت می گرفت. تعدد تصاویر زنان در دوره قاجار، جلوه ای خاص به هنر این دوره داده است.این پژوهش به شیوه استقرایی انجام شده و با طبقه بندی موضوعی هنرهای تصویری دوره ی قاجار و نگاره های زنان در هزار و یکشب و تطبیق برخی عناصر تصویری از جمله، ترکیب بندی و جایگاه قرار گیری، پوشش، زیورآلات، چهره نگاری و تقارن، می توان دریافت که هنرهای تصویری دوره قاجار بسیار متاثر از نقاشی های رنگ روغن بوده و نگاره های زنان در هزار و یکشب نیز علاوه بر این که ویژگی های شخصیتی داستان را همراه دارند، از هنرهای تصویری دوره قاجار الهام گرفته اند.

ساختار بصری نگاره های ابراهیم (ع) در نقاشی ایرانی- اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده هنرهای تجسمی و کاربردی 1392
  رویا رضاپور مقدم   مهدی محمدزاده

زندگی ابراهیم (ع)، مجموعه ای از وقایعی است که با آزمون های دشوار الهی همراه بوده اند. بخشی از داستان این آزمون ها به دلیل برخورداری از بیان تصویری قابل اهمیت، همواره در گذشته از سوی نگارگران و سفارش دهنده گان نگاره ها مورد توجه قرار گرفته اند. امروزه نیز با توجه به ارزش و اهمیت داستان زندگی ابراهیم (ع) به عنوان میراثی غنی از مضامین دینی و تصویرآفرینی ادبی از یک سو و جای خالی آن در نگارگری معاصر از سوی دیگر؛ ضرورت پرداختن به این موضوع در عرص? نگارگری مشخص می شود. در این پژوهش با رویکردی تعاملی، ضمن پرداختن به ساختار بصری و محتوای نگاره های ابراهیم (ع)؛ بخش های مختلف داستان زندگی آن حضرت نیز از حیث تصویرآفرینی ادبی و با استناد به متن قصص الانبیاءِ ابواسحاق نیشابوری مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر بر مبنای تحقیق کیفی بوده و از روش توصیفی و تحلیلی بهره برده است. نتایج حاصل بر آن است که ساختار بصری نگاره های ابراهیم (ع)، با تصویرآفرینی ادبی و محورهای فکری موجود در داستان ها همگام بوده و نگارگر در این زمینه از رویکردهای بصری متنوعی نظیر نمایش بُعد بی زمانی و بی مکانی واقعه؛ همزمانی دو عالم متعال و واقع؛ رنگ پردازی بیانگر و استفاده از عناصر متداول زمانه، در بیان هرچه عمیق تر و ملموس ترِ درون مای? اثر بهره برده است. همچنین باید اذعان داشت که نکات حاصل از تحقیق، در بخش پروژ? عملی و در مصورسازی یک نگاره از داستان ابراهیم (ع) با رویکردی معاصر به کار گرفته شده است.

تصویرگری داستان موسی(ع) بر اساس نمونه های موجود در نگارگری ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده هنرهای تجسمی 1392
  محدثه رضائیان   مهدی محمدزاده

تصویرسازی موضوعات و نسخ مذهبی، از دیرباز مورد توجه نگارگران قرار داشته است. از این میان تصویرسازی قصص قرآنی در نسخ مختلف مذهبی، تاریخی و ... جایگاه ویژه ای دارد. پژوهش حاضر از میان سایر قصص قرآنی، چگونگی تصویرسازی داستان زندگی موسی (ع) مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور با هدف معرفی و تجزیه و تحلیل نگاره های به جامانده از زندگی موسی در نگارگری ایرانی تا قبل از دوره معاصر و به جهت تصویرسازی معاصر از این موضوع، مجموعه ای از این نگاره ها گردآوری شده است؛ که این نگاره ها در گروه های موضوعی تاریخی دسته بندی گردیده است. این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده با معرفی اجمالی نسخ و ادواری که نگاره ها در آن تصویر شده اند آغاز می شود. در ادامه نگاره های به دست آمده مورد خوانش اجمالی و تطبیق با متن نسخه قصص الانبیا به عنوان نسخه ای که بیش ترین تصویرسازی نسخ قرآنی را به خود اختصاص داده، قرار گرفته است. در نهایت محقق نگاره های منتخب از هر موضوع را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. طبق نتایج به دست آمده نگارگران در هر دوره با روایت زندگی موسی به خوبی آشنایی داشته اند؛ اما تأثیراتی از نگاره های قبل، برخی نسخ و همچنین شرایط محیطی و اجتماعی در نگاره ها به خوبی دیده می شود.