نام پژوهشگر: قاسم صحرایی

نقد اخلاقی تاریخ بیهقی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - پژوهشکده ادبیات 1391
  حاتم صیدی   قاسم صحرایی

در این پایان نامه فضایل و رذایل اخلاقی در کتاب تاریخ بیهقی براساس دو کتاب اخلاق نیکو ماخس ارسطو و اخلاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی بررسی شده است در آثار این دو فیلسوف فضایل اخلاقی اصلی عبارتند از: حکمت، شجاعت، عفت، عدالت و سخاوت؛ و در مقابل هر فضیلت اخلاقی دو رذیلت اخلاقی قرار دارد که به ترتیب عبارتند از: سَفَه و بَلَه، تهّور و جبن، شره و خمود شهوت، ظلم و انظلام، اسراف و بخل که هر کدام شامل انواعی از فضایل و رذایلند. ابوالفضل بیقهی نویسنده ای اخلاق گرا و کتابش بیانگر اخلاق شاهان، شاهزادگان، امیران، وزیران، دربایان و مردم عصر غزنوی است. پنج فضیلت اصلی در این کتاب مطرح شده است که در بین آن فضایل، فضیلت اخلاقی عدالت بیشتر از همه مورد توجه بیهقی قرار گرفته است و شجاعت در مرتبه ی دوم قرار دارد و سه فضیلت حکمت، عفت و سخاوت در نظر او پس از عدالت و شجاعت، تقریباً از ارزش برابری برخوردارند. در بین رذایل اخلاقی بیشتر از همه ظلم و بعد از آن ترس مورد نکوهش قرار گرفته است و سایر رذایل در یک مرتبه قرار دارند. کلید واژه ها: تاریخ بیهقی، نقد اخلاقی، فضایل اخلاقی، رذایل اخلاقی.

نقش زن در دفاع مقدس براساس کتاب های دا، دوره ی درهای بسته، زبیده دخت دریا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  زیبا ملکی   قاسم صحرایی

خاطره نگاشته ها بخش مهمی از آثار ادبی را تشکیل می دهد. خاطره نگاشته های دفاع مقدس برای تاریخ و ادبیات دفاع هشت ساله ما بسیار حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر نشان دادن اهمیت و نقش زن در جنگ تحمیلی بر اساس سه خاطره نگاشت «زبیده دخت دریا» نوشته زبیده واحدی، «دوره ی درهای بسته» نوشته فاطمه ناهیدی و «دا» نوشته سیده زهرا حسینی است. مراحل عملیاتی انجام کار در کتاب های ذکر شده به این شکل است که به بررسی نقش زنان از نظر شیوه-های مقاومت در جنگ، پرستاری و بهیاری، پشتیبانی و ارزش های متعالی همچون ایثار، فداکاری، شهادت طلبی، توجه به مسائل عبادی، تعهد به مقدسات دینی و ارزش های انقلاب که هدف مبارزه ها در جنگ تحمیلی بود، پرداخته ایم. با بررسی این سه خاطره نگاشت، درمی یابیم که زنان با وجود تمامی سختی ها و مصیبت هایی که متحمل می شدند تا آخرین لحظات جنگ تحمیلی به مبارزه علیه دشمن ادامه می دادند و در این راه حتی لحظه ای عقب نشینی نمی کردند. همچنین این که زنان در حفظ روحیه مقاومت و ایثارگری رزمندگان نقش مهمی ایفا کرده اند. باید گفت این آثار هم مجموعه خاطرات زنانی هستند که در طول جنگ و دفاع مقدس نقش آفرینی کرده اند و هم این که زنان دیگری آنها را نگاشته اند. بنابراین هر سه اثر مناسب ترین نمونه ها برای بررسی و تحلیل نقش زنان در جنگ هستند. آثار دلاوری ها و پیروزی رزمندگان حکایت از حضور فعالانه زن های دلاور و سلحشوری دارد که گام به گام در لحظه لحظه جنگ، شرکت کرده و موجبات روحیه مقاوم رزمندگان در عملیات های مختلف گردیدند.