انحلال نکاح عبارت است از انقطاع و از میان رفتن رابطه ی زناشویی که علل مختلفی می تواند داشته باشد .مطابق ماده ی 1120 قانون مدنی ایران، عقد نکاح به فسخ یا طلاق یا به بذل مدت در عقد انقطاع منحل می شود. در فقه شیعه فسخ نکاح شامل 3 مورد می شود:1- برخی عیوب خاص در مردان و زنان به شرطی که قبل از عقد وجود داشته باشد، به استثنای جنون و عنن در مردان که اگر بعد از عقد نیز حادث شود موجب حق فسخ برای زن می گردد. عیوب خاص مردان شامل خصاء،عنن،جبّ و عیوب خاص زنان شامل قرن، جذام، برص، افضاء، زمین گیری و نابینایی از هر دو چشم است. 2- دومین مورد از موارد فسخ نکاح تدلیس (فریب در ازدواج )می باشد که در عیوبی غیر از عیوب مذکور نیز ثابت می گردد.بنابراین رابطه ی تدلیس و عیوب موجب فسخ نکاح عموم و خصوص من وجه است .3-مورد دیگری که موجب فسخ فسخ نکاح می گردد(تخلف از شرط صفت)می باشد که البته در کتب فقهی با عنوان (تدلیس در نکاح)مطرح می باشد و در قانون مدنی با عنوان خیار فسخ در صورت عدم وصف مشروط (ماده ی 1128ق. م)به آن پرداخته شده است.عیوب نام برده شده در فقه شیعه و قانون مدنی ایران که با توجه متون روایی اسلام نگاشته شده است، محصوربه تعداد معینی از جمله: بیماری های پوستی مانند: برص و جذام و بیماری های مقاربتی مخصوص زنان و مردان از جمله :قرن ،افضاء، عنن، خصی و جبّ است که تعدادی از این بیماری ها امروزه با پیشرفت علوم پزشکی تا حدّ زیادی قابل درمان می باشندو در برخی موارد کاملاً قابل درمان هستند،بنابراین دیگر نمی توان به عنوان بیماری های درمان ناپذیر در انحلال نکاح به کار روند، امّا در کنار این بیماری ها، بیماری های تازه ای شناخته شده که در گذشته ناشناخته بودند و یا اصلاً وجود نداشتند، درمان ناپذیری این بیماریها در حد و در بعضی موارد بیشتر از عیوب منحصره ی موجب فسخ نکاح در روایات می باشد، از جمله:ایدز، هپاتیت، سرطان،و غیره... که با استناد به حصری بودن عیوب در روایات جزو بیماریهای فسخ نکاح محسوب نمی شوند.در این پایان نامه تمثیلی بودن عیوب موجب فسخ نکاح با توجه به نیاز امروز و گسترش بیماری ها مورد بررسی قرار گرفته تا با فقه پویای شیعه پاسخ گوی مسائل و مشکلات جدید باشند. کلمات کلیدی: نکاح، انحلال، عیب، فسخ، حصری، تمثیلی.