شوراهای اسلامی شهر و روستا به عنوان یکی از نهادهای مردمی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران از جایگاه مهمی در حوز? دموکراسی مشارکتی و نقش فزاینده مردم در تصمیم سازی و تصمیم گیری برخوردار می باشند. هر چند جایگاه واقعی شوراها با شرایط کنونی، فاصله زیادی دارد اما در هر صورت این نهاد محلی در حوزه ها و قلمروهای مشخص در نظام عدم تمرکز محلی تصمیم گیری و نظارتهای ممتازی، اتخاذ می نماید. نظارت قضایی به عنوان یکی از عناصر مهم حاکمیت قانون و اندیشه حکمرانی مطلوب در جهت احقاق حقوق مردم و حفظ حقوق و آزادی های مشروع به شمار می آید. بنابراین در اندیشه مذکور هر مقام عمومی اعم از دولتی و یا غیر دولتی حقوق یا آزادی های بنیادین مردم را نقض و یا محدود نماید، بایستی تصمیم و اقدامش باطل و کأن لم یکن تلقی گردد. رساله حاضر به دنبال بررسی نظارت قضایی بر اعمال و تصمیمات شوراهای اسلامی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران در دو حوزه نظارتهای دیوان عدالت اداری و دادگستری می باشد. البته به اختصار پاره ای از نظارتهای غیر قضائی بر شمرده شده اند. در این پژوهش سعی شده جایگاه و قلمرو و کارکردهای نظارت قضایی بر اعمال و تصمیمات شوراهای اسلامی در چارچوب قانون اساسی و قوانین و مقررات موضوعه و رویه عملی موجود، مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و به چالش ها و راهکارهای ممکن پرداخته شود. کلید واژگان : 1- نظارت قضایی 2- شوراها 3- حاکمیت قانون 4- حقوق و آزادی های مردم 5- عدم تمرکز