نام پژوهشگر: علیاصغر مریدی فریمانی
عباس مسلمی مهنی علی احمدی
در این پژوهش برای بررسی ماهیت ژئوشیمیایی لیستونیت ها، سه منطقه در شرق ایران مطالعه شده است. هر سه منطقه در پهنه های گسلی واقع شده اند: الف) منطقه نصرت آباد واقع در جنوب غرب شهرستان نصرت آباد که در زون برشی نصرت آباد- کهورک قرار دارد؛ ب) منطقه گدار زرد واقع در جنوب شرق شهرستان نهبندان که بر روی گسل نه شرقی قرار دارد؛ و ج) منطقه لار واقع در شمال شهرستان زاهدان که بر روی زون گسلی زاهدان قرار دارد. واقع شدن این مناطق در محدوده تکتونیک فعال باعث خرد شدگی و شکستگی فراوان سنگ ها شده؛ و از طرفی، گسل های عمیق حرکت سیالات را تسهیل کرده و باعث لیسستونیت زایی گشته است. بر اساس شواهد صحرایی و مطالعات میکروسکوپی (پتروگرافیک) لیستونیت های نصرت آباد، نهبندان و لار به ترتیب از نوع کربناتی، کربناتی- سیلیسی و سیلیسی هستند. سنگ اولیه لیستونیت های نصرت آباد، سنگ های مافیک (گابرو) و سنگ اولیه لیستونیت های نهبندان و لار اولترامافیک (هارزبورژیت) است. بررسی های میکروسکوپی و تجزیه های شیمیایی نشان می دهد که بافت و فراوانی عناصر سنگ مادر در لیستونیت ها حفظ شده؛ و ماهیت شیمیایی لیستونیت ها تابعی از عناصر موجود در سنگ مادر می باشد. فراوانی همه عناصر، به جز سیلیس، در لیستونیت ها با سنگ مادر هم روند است. کربنات ها در ph و فوگاسیته co2 بالا و سیلیس در ph پایین و فوگاسیته بالای اکسیژن تشکیل می شوند. همین امر باعث شده که لیستونیت های نهبندان و لار با وجود همسان بودن سنگ مادر، مقدار سیلیس متفاوتی داشته و در نتیجه نوع آن ها با هم متفاوت باشد.