چکیده ؛ تحقیق توصیفی ـ تحلیلی حاضر در صدد پاسخگویی به این پرسش اساسی است که نظارت الهی بر انسان از دیدگاه قرآن کریم چگونه است؟ محقق با بهره گیری از آیات و تفسیر مفسران به بررسی مفهوم نظارت و چگونگی نظارت دائمی خداوند بر اعمال انسان در تمام ساعات شبانه روز و اثرات این نظارت پرداخت و سپس با اثبات علم خدای متعال نسبت به جمیع حوادث و اینکه اعمال آدمیان و حتی معصومین، مورد نظارت و کنترل حقتعالی است به نتایج زیر دست یافت: ـ لطف و عدالت پروردگار ایجاب می کند که برای اعطاء حقوق انسانها به میزان کردارشان، ناظرانی بر اعمال و رفتار آنها نظاره نمایند . -از آنجا که نظام هستی یک نظام هدفمند است و انسان نیز به عنوان یک عنصر از عناصر جهان هستی می باشد از جانب خداوند متعال و دیگر ناظران او در همه اوقات و عصرها تحت مراقبت و کنترل می باشد. ازاین رو نظام نظارت الهی، همگانی وهمیشگی است، بگونه ای که هیچ انسانی لحظه ای از دید تیزبین نظارت دور نیست. ـ ملاحظات تاریخی نشان می دهد که انبیاء و ائمه معصومین و دیگر شاهدان اعمال، نقش کلیدی در هدایت انسان ها و جوامع به سوی عزت و سعادت ایفا می کنند. و فقدان نظارت الهی، نقش جبران ناپذیری در سوق دادن انسانها به سمت وسوی انحطاط و ذلت به نمایش گذاشته است.

امروزه یکی از مباحث مهم در حوزه مباحث قران پژوهی،بحث روش شناسی تفاسیر قران کریم است که مفسر را در کشف مراد ومقاصد آیات یاری دهد از بهترین نمونه های تفسیر ادبی قرآن کتاب "التفسیر البیانی للقرآن الکریم"اثر عایشه بنت الشاطی است که بر اساس بخش های اصلی مفاهیم روش شناختی خولی طراحی شده است.مولف تعمداً تعدادی از سوره های کوتاه قرآن را انتخاب می کند تا نتایج این روش تفسیری را فوق العاده موثر نشان دهد،در این تفسیر هر سوره یک واحد موضوعی است،همه آیات و سوره های مربوط به موضوع مورد بحث را جمع وبه ترتیب نزول تنظیم می کند تا فضای زمانی و مکانی نزول آیه شناخته شود سپس معانی الفاظ قرآن را براساس فهم مردمان عصر نزول با استناد به حس عربی و کاربرد مادی ومجازی لغت استخراج می کند، وخود قرآن را در مباحث گوناگون داور قرار می دهد. واژه ها وعبارات مشکل را از طریق مقایسه با آیات مشابه و نقدوبررسی نظریات مفسران شرح می دهد هرچند در این راه دچار فخر فروشی وتکبر نسبت به دیدگاه خود می شود. پایان نامه حاضر با استناد به منابع گوناگون به بررسی روش تفسیری بنت الشاطی پرداخته ونهایتا شیوه تفسیر وتحلیل وی را شیوه ای ادبی،روشمند،خلاقانه و نوآورانه دانسته که می توان از آن در مراکز آموزشی بهره برد.

واژه مورد بررسی در این نوشتار واژه فضل در قرآن کریم، با هدف دست یابی به معنای دقیق فضلِ مراد قرآن است. روش این پژوهش؛ تحلیلی از نوع تحلیل معناشناسانه است. ساختار این پژوهش بدین گونه است که ابتدا از کلیاتی که مربوط به مبانی نظری تحقیق است، آغاز می گردد و مطالب اصلی که در سه فصل تدوین شده است ادامه می یابد؛ ابتدا، معناشناسی تاریخی با رویکرد درزمانی مطرح می شود و در ادامه به معناشناسی توصیفی با استخراج مفاهیم هم نشین و جانشین پرداخته شده و در پایان ویژگیهای فضل از منظر قرآن کریم تبیین شده است. در معناشناسی تاریخی به معنای اصلی ماده «فضل» با استناد به اشعار عصر جاهلی، توجه شده است و در معناشناسی توصیفی، نیز ارتباط واژه فضل با واژه های هم نشین و جانشین بررسی شده است. حاصل مطالعه تاریخی اینکه اعراب جاهلی فضل را مفهومی در محدوده زندگی دنیوی می شناخته اند و تنها به روابط میان انسان ها با یکدیگر مربوط می شده است. مطالعه توصیفی نیز نشان می دهد که «فضل» در کاربرد وحیانی؛ بر محور جانشینی با واژه های مانند مغفرت، رزق، رحمت، نعمت و خیر در یک حوزه معنایی قرار می گیرد و در محور هم نشینی کاملاً تحت تاثیر کلمات مجاور و نظام معنایی مستقر در آن قرار گرفته است.

موضوع زن و مسائل مربوط به آن مانند؛ آفرینش ،پوشش وازدواج،یکی از مباحث قابل توجه در کتاب مقدس وقرآن است. قرآن کریم، خلقت «حوا»را مانند «آدم»نوظهور و مستقل می داند ، وبر تصور اغوای آدم توسط حوا خط بطلان کشیده است که این باور ،زمینه ی استقلال شخصیت و انسانیت زن ست. ولی عهدین آفرینش ام البشررا بعد از"آدم"از (دنده ی) "آدم" و در خدمت او می داند،ومقامی فروتر را برای وی به تصویر کشیده اند.در متون عهدین،گناه نخستین بشریت به"حوا "نسبت داده شده است و زن را عاملی شیطانی برای فریفتن مرد می دانند.ولی قرآن،شیطان را عامل وسوسه وهبوط آن دو دانسته و زن و مرد را در گوهر انسانیت و مراتب کمالی همتا می داند وبرای حفظ این گوهر، هر سه آئین الهی،هماهنگ با فطرت آدمی ،گرایش به پوشش را به عنوان اصلی پسندیده مطرح می کنند وبه حجاب ظاهری همراه با حجاب باطنی ،در جهت تأدیب نفس توجه داشته اند،البته نگاه عهدین به این موارد نگاهی افراطی است.در دین اسلام، حجاب و وقار زن عاملی برای ترغیب افراد به ازدواج می باشد،پیوند خانواده از نگاه عهد قدیم وقرآن اهمیت زیادی دارد ولی درعهد جدید،افراد به زندگی انفرادی تشویق می شوند واصل ازدواج، از باب دفع افسد به فاسد ،جایز است.