امروزه گسترش فرهنگ شهر و شهرنشینی موجب بروز مشکلات عدیده ای برای شهرها گردیده است. یکی از این موارد بافت های فرسوده می باشند، که با توسع? شهرها هر روز بر وسعت آنها اضافه می گردد. این بافت ها که زمانی از انسجام فضایی و عملکردی مناسبی برخوردار بوده اند اکنون دچار نارسائی هایی گردیده اند، که امروزه به یکی از مسائل و دغدغه های پیش روی مدیران شهری تبدیل گردیده است. به همین منظور لزوم مداخله و بهسازی و نوسازی در این بافت ها بیش از پیش احساس می گردد. این پژوهش با رویکردی توصیفی – تحلیلی، از طریق مطالعات میدانی و کتابخانه ای و با استقاده از مدل تحلیل استراتژیک swot و با بهره گیری از نرم افزار spss به بررسی و تجزیه و تحلیل وضع موجود بافت فرسوده شهر آباده پرداخته و سپس به بررسی نقاط قوت و ضعف، فرصت و تهدیدات پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش بیان می کنند که در انتخاب شیوه و روش های مداخله در بافت های فرسوده شهری توجه به اندازه شهرها یکی از عوامل مهم و اساسی می باشد. نتایج حاصل از بررسی های مدل swot نشان می دهد که علاقمندی ساکنین برای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و وجود زمینه های مشارکت در مردم هر کدام با امتیاز وزنی 30/0 از مهمترین نقاط قوت، وجود گروه های کم درآمد اقتصادی دربافت با امتیاز وزنی 20/0 و مشکلات دریافت وام برای بهسازی و نوسازی با امتیاز وزنی 30/0 از مهمترین نقاط ضعف و بالا بودن میزان مشارکت در شهرهای کوچک و عزم مسئولان برای مداخله در بافت از مهمترین نقاط فرصت می باشد. همچنین در زمینه تهدیدات باید بیان نمود که عدم توجه به مشارکت های عمومی با امتیاز وزنی 24/0 از مهمترین تهدیدات در منطقه مورد مطالعه می باشد. مهمترین راهبردهای این پژوهش برای از بین بردن مشکلات موجود در زمینه بهسازی و نوسازی، جلب مشارکت مردمی در طرح، اجرا، بهسازی و نوسازی، فراهم کردن بسترهای لازم جهت تشکیل نهادهای مدیریتی مردمی، تشویق مردم به تشکیل سازمان های محلی می باشند.

موضوع اقلیم معماری یکی از موضوعات بسیار جالب در مطالعات مربوط به نقش عوامل اقلیمی در مورد مسکن و کـلاً فضای زندگی است. اثر عوامل اقلیمی بر شکل‏گیری محیط مسکونی از دیرباز معمول بوده و معماران از گذشته ‏های دور نقش و تأثیر این عوامل را می‏دانسته‏اند، و در ساخت خانه‏ها بدان توجه داشته‏اند. هدف از این تحقیق تحلیل عناصر اقلیم معماری باد و تابش خورشید و در مجموع بررسی میزان سازگاری ساختمان ها با اقلیم منطقه است. شـهر زاهدان بدلیل واقع شدن در عرض جغرافیایی میانه، شرایط توپـوگرافی و سامـانه های اقلیمی مـوثر بر منطقه و با استفاده از داده های هواشناسی از اقلیم گرم و خشک برخوردار است. اقلیم معماری بعنوان علمی نوین جهت بهره برداری بهینه از مواهب طبیعی به منظور صرفه جویی در انرژی و ایجاد آسایش حرارتی مطرح می شود. مطالعه اقلیم معماری شهر زاهدان، با بررسی نمونه هایی از ساختمان های مجتمع اساتید به لحاظ سازگاری با اقلیم و همچنین استفاده بیشتر از عنـاصر اقلیمی، جهت ایجاد آسایش می باشد. برای دستیابی به اهداف پژوهش، از آمار 30 ساله (1361 تا 1390) زاهدان و روش های تجربی (نظیر روش اوانز) برای تعیین شرایط اقلیمی و منطقه آسایش استفاده شد، اطلاعات معماری ساختمان ها نیز براساس فرمول های مثلثاتی و بررسی های میدانی مشخص می گردد. در این پژوهش برای بررسی عنصر باد از نرم افزار گلباد و برای رسم مسیر حرکت خورشید و زاویه تابش علاوه بر فرمول های ریاضی از نرم افزار ray man استفاده گردید. طراحان باید در برنامه ریزی شهری و معماری برای ساخت بناهای سازگار با محیط به زاویه تابش زمستانی خورشید و جهت وزش بادهای غالب توجه داشته باشند. با طراحی جهت مناسب نورگیر، امکان استفاده از تابش خورشید در ماههای سرد سال را فراهم سازند و با طراحی سایبان از ورود تابش عمودی تر نور خورشید در ماههای گرم سال به فضای داخلی ساختمان جلوگیری شود. براساس مشاهدات و تحلیل های انجام گرفته، چنین نتیجه گرفته شد که در گذشته توجه به اثر عوامل اقلیمی بر طراحی و معماری ساختمان بیشتر از حال بوده است. در نظر نگرفتن شرایط اقلیمی در طراحی معماری علاوه بر اثرهای متعددی که در روی آسایش و سلامتی جمعیت ساکن در اینگونه مساکن می گذارد، می تواند از بعد اقتصادی به لحاظ مصرف انرژی نیز درخور توجه باشد.

اهمیت تأثیر اقلیم بر معماری لزوم بررسی و تحقیقات جامعی در این زمینه را ایجاب نموده و به خصوص در کشور ما تنوع شرایط اقلیمی در آن کاملا مشهود است، انجام تحقیقات گسترده در این زمینه اجتناب ناپذیر است. چگونگی تطبیق عملکردهای مورد نیاز در ارتباط با تمامی شرایط محیطی و محلی از اهم مسایلی است که معماران به هنگام آموزش فرا می گیرند." اقلیم" باید به عنوان یک عامل عمده و تعیین کننده به هنگام تصمیم گیری در مورد مفهوم کلی طرح، ترتیب و چگونگی طرح، تعیین جهت ساختمان، شکل و مشخصات سازه، فضاهایی که باید اضافه شوند- و در آخرین اما نه کم اهمیت ترین مرحله - فضاهای بین ساختمان ها، مورد نظر قرار گیرد، به عبارت دیگر" اقلیم" باید به عنوان عامل اصلی در مراحل اولیه طرح مود نظر قرار گیرد. شهر بیرجند به عنوان الگویی از شهر های گرم و خشک جهت مطالعات معماری همساز با اقلیم انتخاب شده است.هدف از این تحقیق استفاده حداکثری از پتانسیل های محیطی در جهت صرفه جویی مصرف انرژی و بالا بردن کیفیت آسایشی در محیط های مسکونی و سالم سازی محیط زیست می باشد. در این تحقیق شرایط اقلیم آسایشی به صورت ماهانه توسط شاخص دما – فیزیولوژیک ارزیابی شده است. به این منظور از آمار 25 ساله ی ایستگاه هواشناسی بیرجند (1367 تا 1391) و نرم افزار ریمن استفاده شده است. نتایج این شاخص نشان داد که دوره ی آسایش اقلیمی این شهر کوتاه و محدود به ماه های فروردین و مهر است.تضاد شرایط حرارتی در طی سال کاملا آشکار است به گونه ای که پنج ماه از سال در شرایط حساسیت گرمایی کمی گرم و گرم و پنج ماه دیگر در شرایط خنک و بسیار سرد قرار دارد. اطلاعات معماری ساختمان ها نیز با استفاده از فرمول های مثلثاتی محاسبه شده و برای بررسی عنصر باد از نرم افزار گلباد استفاده شده است. در نهایت با در نظر گرفتن زاویه تابش، جهت تابش خورشیدی، جهت وزش باد های مفید و مضر و توجه به اهمیت سایه ها در تابستان به ارائه ی دسستورالعمل هایی متناسب با شرایط اقلیمی برای این شهر پرداخته شده است. طبق نتایج حاصل مناسب ترین جهت استقرار ساختمان در این شهر جنوبی است. کلمات کلیدی: اقلیم معماری، شاخص دما فیزیولوژیک، زاویه تابش، باد، ریمن، بیرجند

در تمام تحقیقات تئوریکی که در زمینه آب و سازه های هیدرولیکی صورت می گیرد، نیاز است تا نتایج مدل-سازی عددی با نتایج آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گیرد و پس از اطمینان از صحت نتایج مدل¬سازی، آنگاه تغییرات مورد نیاز را در مدل ایجاد نموده و به بررسی و مطالعه مدل¬ جدید، پرداخت. بنابراین وجود یک آزمایشگاه مجهز و دقیق اجتناب ناپذیر است. ساخت فلوم آزمایشگاهی به منظور مطالعه و درک بهتر مسائل هیدرولیکی همچون جریان های ثانویه، فرسایش، رسوب و جریان غیردائمی، ضروری است. در رابطه با طراحی کانال، محققین روابط و محدودیت¬هایی را جهت طراحی کانال¬های فرسایشی و غیر فرسایشی بیان نموده¬اند که از جمله می توان به آیین نامه usbr اشاره کرد. در همین راستا شرکت¬های خارجی معتبری چون hr.wallingford gunt, plint, e.r.armfield, در زمینه طراحی فلوم آزمایشگاهی فعالیت می¬نمایند و در ایران، موسسه تحقیقات مرکز آب نیز چند فلوم آزمایشگاهی را برای دانشگاه¬های داخل کشور طراحی نموده است. هدف از ارائه این پایان نامه طراحی فلوم آزمایشگاهی و ملحقات آن است. با بررسی چند فلوم از دانشگاه¬ها و موسسات داخلی و خارجی و با توجه به موقعیت آزمایشگاه¬های دانشکده مهندسی دانشگاه سیستان و بلوچستان، نوع و ابعاد فلوم¬ انتخاب گردید. پس از تعیین طول توسعه یافتگی جریان توسط شبیه سازی عددی و همچنین با بهره¬گیری از مبانی هیدرولیک، هیدرودینامیک و نرم¬افزار¬های مرتبط، به طراحی هیدرولیکی فلوم مبادرت شده است. طراحی سازه¬ای فلوم¬ نیز بر اساس آیین¬نامه¬های معتبر صورت گرفته و در نهایت نقشه¬های اجرایی جهت ساخت این فلوم¬ ارائه گردید. در این تحقیق به طراحی فلوم های آزمایشگاهی با مشخصات زیر پرداخته شده است: - فلوم به طول 17 متر، عمق در مقطع عرضی فلوم 70 سانتیمتر و عرض فلوم 70 سانتیمتر که قابلیت تغییر شیب را نیز دارا است. - فلوم بزرگ مقیاس به طول 22 متر، عمق در مقطع عرضی فلوم 1/3 متر و عرض فلوم 2/5 متر است.

شاید بتوان گفت یکی از مهم ترین عوامل موثر در طراحی شهرها، اقلیم می باشد. با توجه به ضرورت نقش اقلیم در ساخت و سازهای شهری، پژوهش حاضر متناسب با پارامترهای اقلیمی موجود و موقعیت شهر نهبندان با بکارگیری مدل ماهانی، نگاهی جامع به عناصر موثر در طراحی ساختمان ها، به ویژه پارامترهای کیفی دسترسی به آسایش در این منطقه داشته است.برای انجام این تحقیق از داده های اقلیمی ایستگاه سینوپتیک شهر نهبندان در یک دوره 20 ساله استفاده شده است. روش انجام این تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. که از مدل ماهانی جهت تعیین وضعیت بیوکلیمایی و از فرمول های ریاضی، نرم افزارهای رایانه ای و نمودارها برای تعیین جهت مناسب ساختمان، میزان سطح بازشوها و پیش آمدگی سایبان ها، استفاده شده است. جداول بیوکلیماتیک ساختمانی ماهانی نشان می دهد، شرایط بیوکلیمایی ساختمانی شهر نهبندان در طی روز، 3 ماه "شرایط سرد"، 3 ماه "شرایط گرم" و 6 ماه "شرایط مطلوب" بر منطقه حکمفرماست و شبهای اردیبهشت، خرداد و شهریور "مطلوب" و ماههای مهر، آبان آذر، دی، بهمن، اسفند و فرودین دارای "شرایط سرد" است. جهت باد غالب در نیمی از سال شمالی و در نصف دیگر سال غربی است و دیوار های جنوبی در تابستان کمترین انرژی را دریافت می کنند و برعکس در زمستان میزان انرژی بیشتری دریافت می دارند. با استفاده از پیشنهادات معماری مدل ماهانی می توان با استقرار ساختمانها در جهات مناسب و استفاده از بازشوهای متناسب با اقلیم محل و استفاده از مصالح سنگین و زمان تأخیر این مصالح شرایط نسبتاً نامطلوب را به حد مطلوب رساند و نیز با استفاده از جهت باد غالب و تابش آفتاب تا حدودی منطقه آسایش داخل ساختمان را گسترش داد.

تحلیل خطر لرزه ای هر منطقه جهت برنامه ریزی در کنترل و کاهش خطرات ناشی از زمین لرزه های محتمل آینده از طریق مقاوم سازی سازه های موجودو طراحی انواع سازه ها و تاسیسات زیربنایی یک ضرورت اساسی می باشد. وجود گسل های فعال و موثر در لرزه خیزی ساختگاه مورد مطالعه و وقوع زلزله اخیر در سراوان(در تاریخ 10/2/1388 شمسی) ضرورت تحلیل خطر لرزه ای این منطقه را آشکار می کند. اگرچه مقادیر بیشینه شتاب موجود در آیین نامه های لرزه ای نظیر آیین نامه 2800 ایران ، در حالت کلی نیاز به مطالعات ویژه و تفصیلی درباره جایگاه ساختمانی را مرتفع می کند با این حال هزینه مطالعات مربوط به تحلیل خطر لرزه ای و ارائه طیف ویژه ساختگاه برای پروژه های بزرگ و حساس نسبت به هزینه کلی بسیار ناچیز است و در پاره ای موارد می تواند منجر به نتایجی گردد که تا حدی مکمل آیین نامه ها و مطالعات قبلی باشد. در این پژوهش در ابتدا با بررسی زمینشناختی منطقه سراوان و شناسایی گسل های فعال و موثر این منطقه، گسل هایی که دارای ریسک لرزه ای بالایی بودند جهت بررسی انتخاب شدند و با استفاده از روابط کاهندگی صدیق، کمپل-بزرگنیا و بور، جهت تحلیل خطر قطعی ، شتاب حداکثر زمین در زلزله برای هر گسل محاسبه شد که بیشترین شتاب مربوط به گسل سراوان معادل g 221/0 برای متوسط و g 511/0 برای متوسط بعلاوه انحراف معیار بدست آمد و از آنجا که این گسل طول بیشتر و فاصله کمتری تا سایت نسبت به سایر گسل ها داشت این نتیجه دور از انتظار نبود. برای تحلیل خطر به روش احتمالاتی ابتدا با بررسی کاتالوگ لرزه ای سده اخیر مربوط به منطقه و با استفاده از برنامه کیجکو-سلوول نمودارهای مربوط به دوره بازگشت-بزرگای زلزله برای هر گسل ترسیم شد و با استفاده از روابط کاهندگی قدرتی 2006 و آمبراسیز ، به ازای pe=2% (زلزله محتمل) در 50 سال، بیشینه شتاب مورد انتظار g 32/0 بدست آمد. با مقایسه نتایج حاصل از تحلیل خطر تعینی و احتمالاتی این نتیجه حاصل شد که بهتر است منطقه سراوان بعنوان منطقه ای با خطر لرزه خیزی بسیار زیاد و با شتاب مبنای طرح g 35/0 در آیین نامه ها در نظر گرفته شود. در نهایت طیف طرح برای منطقه با روش های مختلف نظیر نیومارک-هال ، محرز ، ubc97 و ibc2003 بدست آمدند و با یکدیگر مقایسه شدند

در دو دهه اخیر کاربرد سازه های پارچه ای کششی با پیشرفت سریعی همراه بوده است. با این حال تحقیقات نظری در این زمینه در ایران بسیار ناچیز بوده است. بر این اساس در تحقیق حاضر سعی شد ضمن معرفی هرچه بیشتر این سازه ها، با بررسی بر آنالیز شکل یابی و آنالیز بارهای وارد بر این سازه ها به تحقیق در نسبت ابعادی بهینه در مخروط ها، به عنوان اصلی ترین طیف ممکن از اشکال سقف های پارچه ای تحت کشش، پرداخته شده است. در همین راستا نحوه عملکرد انحناهای مختلف و هندسه مدل تحت بارهای باد و برف مورد تحلیل قرار گرفت. پس از بررسی تنش ها و تغییر مکان های پارچه و نیروهای تکیه گاهی مشخص شد که برای به دست آوردن سطح کمینه پارچه و عملکرد بهینه سازه ای علاوه بر انتخاب شرایط مرزی مناسب می-بایست نسبت به بررسی انحنا تا رسیدن به بهترین پاسخ اقدام نمود. در همین راستا روند انتخاب انحنای مناسب در پروسه شکل یابی بررسی و ارائه گردید. این پروسه منجر به ارائه طرح بهینه از میان مدل های ارائه شده با صرفه جویی 18/8 درصد در میزان مصرف پارچه نسبت به حالت مبنا و ارائه بهترین عملکرد از لحاظ تغییر مکان و تنش در پارچه گردید.

یکی از مسائل مهم و حساس در برابر زمین لرزه ها، در صنایع نفت و پتروشیمی، مخازن ذخیره آب هوایی بتنی می باشد. با توجه به حساسیت این موضوع تحلیل و طراحی لرزه ای چنین سازه هایی لازم است با دقت و حساسیت خاصی صورت پذیرد. یکی از پارامترهای مهم در طرح لرزه ای سازه ها تعیین ضریب رفتار می باشد. از این رو در این تحقیق به تعیین ضریب رفتار مخازن هوایی آب بتنی با استفاده از تحلیل دینامیکی غیرخطی فزاینده پرداخته شده است. ابتدا نتایج مطالعه آقای خوشنودیان جهت صحت سنجی مدل سازی به روش اجزاء محدود مورد استفاده قرار گرفت. بعد از اطمینان از صحت مدل سازی تحلیل های دینامیکی غیر خطی فزاینده با استفاده از رکوردهای زلزله های طبس، کوبه و السنترو بر روی مخازن با ارتفاعات 10 ، 18.68 ،25، 35 و45متری و درصدهای پرشدگی صفردرصد، 25درصد،50درصد،65درصد و 100درصد جهت به دست آوردن ضریب رفتار انجام گرفت و تاثیر ارتفاع، میزان پرشدگی و نوع شتاب اعمالی زلزله بر ضریب رفتار این سازه ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهند که با افزایش ارتفاع ضریب رفتار کاهش و با افزایش درصد پرشدگی ضریب رفتار افزایش پیدا می کند بعلاوه ضریب رفتار به نوع شتاب زلزله اعمالی نیز وابسته می باشد.

موضوع اقلیم معماری یکی از موضوعات مهم در مطالعات مربوط به نقش عوامل اقلیمی در مورد مسکن است. که بعنوان علمی نوین جهت بهره برداری بهینه از مواهب طبیعی به منظور صرفه جویی در انرژی و ایجاد آسایش حرارتی مطرح می شود. از طرفی معماری به عنوان یک موضوع انسانی دارای یک هویت فرهنگی است. زیرا موضوع این علم انسان است و هر علمی دارای یک موضوع است. بعنوان مثال موضوع علم مکانیک یک قطعه جسم صلب است که تحت تاثیر بار قرار گرفته باشد و یا موضوع علم مهندسی عمران راه و ساختمان است اما موضوع علم معماری بر خلاف تصور و برغم تشکیل ساختار آن از مواد و مصالح ساختمانی و هم چنین اهمیت تکنولوژی ساخت و ساز، انسان است. به همین در این تحقیق سعی بر این است که علاوه بر تاثیر عوامل اقلیمی بر ساختار مسکن منطقه ی کوی قدس زاهدان، از زاویه فرهنگی هم مورد بررسی قرار بگیرد. شـهر زاهدان بدلیل واقع شدن در عرض جغرافیایی میانه، شرایط توپـوگرافی و سامـانه های اقلیمی مـوثر بر منطقه و با استفاده از داده های هواشناسی از اقلیم گرم و خشک برخوردار است. در این تحقیق از آمار 30 ساله (1361 تا 1390) زاهدان برای تعیین شرایط اقلیمی استفاده شده است. در نهایت چنین نتیجه می گیریم که در گذشته توجه به اثر عوامل اقلیمی و فرهنگ مردم منطقه بر طراحی و معماری ساختمان بیشتر از حال بوده است. بنابراین برای حفظ ارزشهای فرهنگی و معماری بومی سنتی و در عین حال بهره جستن از روند مدرن معماری با توجه به شرایط اقلیم، سعی بر این است که بتوان با بهره گیری از مواهب طبیعی موجود در محیط پیرامون، بستری مناسب برای زندگی آماده گردد.

معماری داخلی، مجموعه ای متشکل ازعناصر کارکردی و تزیینی، همانند فرم، نور، رنگ، بافت، کف، سقف، دیوار و ... است که هم زمان عناصر زیباشناختی و عملکردی را سامان می دهد. رنگ یکی از این عناصر تاثیر-گذار است. کتابخانه های کودکان و نوجوانان نقشی بی بدیل را در توسعه فرهنگ کتاب خوانی ایفا می کنند. بنابراین با شناخت درست از کاربر و استفاده آگاهانه از عنصر رنگ ، می توان کارکردی مناسب همراه با زیبایی به فضای داخلی کتابخانه هدیه کرد. هدف از انجام پژوهش حاضر که با شیوه پیمایشی – توصیفی و مصاحبه حضوری با 40 عضو کودک و نوجوان کتابخانه شماره 5 کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان انجام شده است ، بررسی اهمیت رنگ در معماری داخلی کتابخانه های کودکان و نوجوانان و نیز تعیین میزان رضایت-مندی اعضا از رنگ های به کار رفته در فضای داخلی این کتابخانه است. یافته های حاصل از بررسی و تحلیل داده ها ی این پژوهش که به کمک نرم افزار آمار انجام شده است، نشان می دهند که، میزان رضایت مندی اعضا تنها در یک مورد (رنگ میز و صندلی ها) از 9 عنصر رنگی معماری داخلی مورد بررسی در این پژوهش، در سطح قابل قبول بوده است. دو رنگ خاکستری و کرم نیز رنگ هایی بودند که عدم علاقه اعضا به آن ها معنا دار بوده است. بنابراین به نظر می رسد که میزان رضایت مندی کاربران مرکز از رنگ های به کار رفته در معماری داخلی کتابخانه در مجموع بسیار پایین است.