نام پژوهشگر: منیژه محمدی دهچشمه
کیمیا کجباف اسماعیل ابراهیمی
تنش یا استرس به دو دسته تنش های زنده و غیرزنده تقسیم می شود که رشد گیاهان و محصولاتشان را به صورت منفی تحت تاثیر قرار می دهد. شوری خاک از مهمترین تنشهای غیر زیستی در کشاورزی به شمار میرود که مدتها پیش از حضور بشر و کشاورزی وجود داشته است. یکی از عواملی که موجب بحران در این زمینه شده است، آبیاری زمینهای کشاورزی است. ژن rmtatp6 ،زیرواحد 6 کیلو دالتونی mitochondrial atp synthase f1-f0 را در برنج کد می کنند و پروتئین آن در قسمت کوچک (f0) این آنزیم قرار می گیرد. مطالعات نشان دادند که بیان این ژن نقش مهمی در تحمل به استرس های محیطی دارد. سیگنال ها از طریق مسیر های انتقال پیام میتوانند فعالیت عوامل رونویسی (transcription factors, tfs) را تنظیم کنند . tf های فعال شده میتوانند بیان بسیاری از ژن های هدف را برای تولید پروتئین مناسب تنظیم کنند. در این راستا با افزایش abaدر تنش یونی، نرخ مصرف atp در سلول افزایش می یابد بنابراین ژن های موثر در تولید atp همچون atp6 که دارای عناصر پاسخ دهنده به aba هستند نیز القا خواهند شد. با وجود نقش کلیدی توالی های غیر کد کننده در تنظیم بیان ژن ها و به دلیل حضور transcription factor binding site-tfbs های پاسخ دهنده به عوامل تنش زا بر روی پروموتر این ژن در این پژوهش سعی برشناسایی و جداسازی پروموتر ژن rmtatp6 شد. همچنین در این پژوهش متوجه شدیم که پروموتر یک ناحیه بسیار متغیر از ژنوم است که در ارقام مختلف از یک گونه نیز تغییراتی در آن مشاهده می شود. مطالعات بیوانفورماتیکی و آزمایشگاهی نشان داد که این پروموتر یک ناحیه تنظیمی القا پذیر بوده و حاوی عناصر تنظیمی مانند abre ، myc و myb میباشد و میتواند برای مطالعات بعدی جهت کنترل بیان ژن به کار رود.