نام پژوهشگر: حسین نجف¬زاده ورزی
کوکب فرامرزیان علیرضا قدردان مشهدی
پنیرک یا توله گیاهی است خودرو که در مناطق مختلف کشور از جمله خوزستان می روید. وجود مواد مختلف همچون نیترات در پنیرک آن را به عنوان یک گیاه سمی مطرح می سازد. در مطالعه حاضر اثرات دریافت گیاه پنیرک (مالواپارویفلورا) برسلامت گوسفندان مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور 6 رأس گوسفند نر 4تا 6 ماهه انتخاب و پس از عادت یافتن به شرایط محل نگهداری به مدت 20 روز به صورت آزاد تنها با توله تغذیه شدند. گوسفندان روزانه 2 بار مورد معاینه قرار گرفته وهر روز از آنان نمونه ی خون اخذ گردید. در نمونه های خون میزان مت هموگلوبین، آلکالین فسفاتاز (ap)، گاماگلوتامیل ترانسفراز (ggt)، آسپارتات آمینوترانسفراز (ast)، کراتین کیناز (ck)، پروتئین تام، آلبومین، نیتروژن اوره ی خون، کراتینین، بیلی روبین، گلوکز، کلسیم و فسفر با روش اسپکتروفتومتری و سدیم و پتاسیم با روش فلیم فتومتری تعیین گردید. همچنین میزان نیترات، اگزالات و تانن به روش کروماتوگرافی اندازه گیری شد. در پایان اطلاعات بدست آمده با بهره بردن از نرم افزار spss16 و با استفاده از روش lsd مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اگرچه میزان فعالیت ggt، ast، ck و مقادیر مت هموگلوبین، پروتئین تام، آلبومین، بیلی روبین و سدیم قبل و پس از دریافت پنیرک تغییر معنی داری نداشته اما اختلاف معنی داری در میزان فعالیت ap و مقادیرنیتروژن اوره ی خون، کراتینین، گلوکز، پتاسیم، کلسیم و فسفر در بعضی از روزهای نمونه گیری مشاهده گردیده است. نشانه-های بالینی ثبت شده در طول بررسی تغییرات با اهمیتی را نشان نداده، تنها پشم خواری در گوسفندان مورد مطالعه جلب توجه نمود. در مجموع براساس نشانه های بالینی مشاهده شده و نوع تغییرات پدید آمده در میزان مت هموگلوبین و فاکتورهای بیوشیمیایی مورد ارزیابی به نظر می رسد که دریافت توله به صورت آزاد و در 20 روز بر روی گوسفندان نر جوان تأثیر قابل توجهی نداشته باشد.