چکیده : رساله حاضر به اندیشه های فرهنگی، اقتصادی و حقوقی سید حسن مدرس پرداخته است. مدرس(1249-1316 شمسی) از رجال برجسته اواخر عصر قاجار و ابتدای پهلوی است که علاوه بر شأن و جایگاه مذهبی، دارای کرسی تدریس در حوزه های علمیه بود. همچنین به عنوان نماینده عالمان دینی در دوره دوم و نماینده مردم تهران از دوره سوم تا پایان دوره ششم در مجلس شورای ملی حضور داشت . حاصل کار او مجموعه ای از اندیشه های مختلف در زمینه های سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، حقوقی و موارد دیگر بود. در تنظیم فصلهای رساله تلاش شده است ضمن بررسی زندگینامه و فعالیتهای علمی و تحصیلی مدرس، از طریق نطقهای او در مجلس اندیشه های وی مورد بررسی قرار گیرد. از نطقهای پارلمانی مدرس می توان دریافت که اندیشه های وی بر پایه باورهای مذهبی شکل گرفته و دین زیربنای اصلی اندیشه های او را تشکیل می دهد. همچنین در نگرشهای او سرمایه انسانی و حفظ حرمت و جایگاه انسان در ساختارهای فرهنگی ، اقتصادی و حقوقی اهمیت فراوانی دارد. به طور کلی در زمینه فرهنگی، مدرس بر ارزشهای اجتماعی و عوامل معنوی تأکید می کرد که برای جامعه اهمیت داشت. بر همین اساس او از اهمیت و جایگاه علم، توجه به علوم جدید و ضرورت ترجمه علوم به زبان فارسی و تبادل فرهنگی سخن می گفت. در زمینه اقتصادی نیز برپایه نظام اقتصادی اسلام، پیشنهاداتی در راستای رشد و توسعه اقتصادی مطرح کرد، از ضرورت سرمایه گذاری داخلی و خارجی سخن گفت . وی مالیات را تا جایی که برپایه ی عدالت و بر مبنای قانون مصوب مجلس استوار بود، قبول داشت. در زمینه حقوقی مدرس ضمن در نظر گرفتن نظام حقوقی اسلام بر استفاده از دست آوردهای ملل پیشرفته در زمینه علم حقوق تا جایی که با مبانی شرع مخالف نبود تأکید می کرد. بر همین اساس اصول تشکیلات عدلیه، قانون موقتی محاکمات حقوقی و قانون محاکمات جزایی را که توسط مشیر الدوله وزیر عدلیه به مجلس معرفی شد، تأیید کرد.