نام پژوهشگر: ابراهیم کلانتری

زندگینامه ، آثار و تحلیل اندیشه های پائولوکوئلیو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه معارف اسلامی قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1389
  سید محمد موسویان   محمد تقی فعالی

گرایش به عرفان و معنویت ریشه در درون و فطرت انسان دارد. امروزه با اثبات نادرستی فلسفه های دین ستیز و معنویت گریز از یک سو و شکست نظام های مادی گرا و ضدّ دینیِ مارکسیسم، کمونیسم و فرویدیسم از سوی دیگر، این میل درونی و نیاز فطری بیش از پیش احساس شده و بشریت بدین جا رسیده است که مادی گرایی و برخورداری از لذّت های زودگذر مادّی نه تنها در سعادت و رستگاری انسان کافی نبوده بلکه انسان را در بن بست پوچ گرایی و نیهیلسم، سرگشته و حیران رها کرده است. از این رو امروزه در جهان با روند رو به افزایش گرایش به دین و عرفان روبه رو هستیم؛ فروش بی سابقه ی کتاب های دینی و عرفانی در سطح جهان، روی آوردن شدید مردم به مطالعه کتاب های عرفانی، شرکت در محافل و مجالس مذهبی و معنوی و تولیدات هنری مختلف با موضوعات عرفانی و در زمینه هایی چون فیلم، کارتون، موسیقی، داستان و... همگی شواهد روشنی بر این مدّعا هستند. از طرف دیگر به موازات پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران به رهبری معمار کبیر و عارف بی نظیر؛ خمینی عزیز?، فطرت زنگار گرفته از دنیازدگی و مادّی گرایی بشریت تکانی خورد و گرایش به عرفان و معنویت در میان آن ها قوّت گرفت که استقبال گسترده و کم نظیر مردم آمریکا و اروپا از قرآن کریم و دیگر کتب اسلامی و عرفانی از جمله مثنوی معنوی را نیز باید در همین راستا تفسیر کرد. اما با این وجود، استکبار جهانی و غرب که همواره دین مبین اسلام را مانعی بزرگ بر سراهداف سلطه جویانه و منفعت طلبانه ی خود می پنداشته اند، برای جلوگیری از گرایش مردم حقیقت جو و تشنه ی معنویت به اسلام، در ربع قرن گذشته، حدود 3000 فرقه و گروه انحرافی با عنوان معنویت و عرفان، در آمریکا و اروپا به وجود آورده اند و فراتر از آن در یک تهاجم فرهنگی وسیع و گسترده و به تعبیر رهبر فرزانه ی انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدّظلّه)، در یک «شبیخون فرهنگی»، با حمایت سردمداران زر و زور؛ آمریکا و اسراییل و با صرف هزینه های بسیار سنگین به ترویج و تبلیغ این عرفان های ساختگی و انحرافی در دیگر کشورهای جهان به ویژه ایران اسلامی پرداخته اند. امروزه ایران اسلامی از یک سو با هجمه ی سیل گونه ی عرفان های کاذب و انحرافی نظیر عرفان های هندی، چینی، آمریکایی، یهودی و از سوی دیگر با مقوله ی جریان سینمایی ماوراء و مقوله ی فرا علم (فرا روان شناسی) نظیر: مدیتیشن، تله پاتی، ریکی، تاروت، طالع بینی، کف بینی، انرژی درمانی و.. روبه رو است. بیش تر این عرفان های سکولار و ضدّ دین در ایران اسلامی دارای محافل و مجالس خصوصی و زیر زمینی بوده و با انتشار کتاب و مجله در سطح وسیع به ترویج و نشر اندیشه های باطل و عقاید انحرافی خود می پردازند. عرفان آمریکایی پائولوکوئلیو نیز یکی از این عرفان های وارداتی به شمار می رود. لذا بر صاحبان فکر، اندیشه و قلم است که به بررسی دقیق و تحلیل و تبین عالمانه ی مبانی فکری و عقیدتی این عرفان های وارداتی و نقد منصفانه ی آن ها پرداخته و مردم عزیز، به ویژه جوانان روشن فکر و انقلابی و اقشار دانشگاهی ما را از خطر اسارت در این دام های شیطانی رهایی بخشند. پائولوکوئلیو نویسنده ای است که در دوران نوجوانی به بی ایمانی روی آورده و با گرایش شدید به آثار مارکس و انگلس و علاقه مندی به آن ها، همه ی باورهای مارکسیستی را زیرورو کرده است. او پس از فروپاشی نظام های مادّی مارکسیسم، کمونیسم و فرویدیسم، خلاء حاصل از معنویت و دین را در غرب به خوبی احساس کرده و بر آن شده تا با استفاده از تکنیک قصّه نویسی، نیاز فطری بشر به معنویت و عرفان را مرتفع سازد. او با زیرکی خاص و ترفندی جدید، با استفاده از ابزار قصّه و داستان و با ادبیاتی صریح و ساده برافکار و اندیشه های پوسیده ی مارکسیسم و فرویدیسم لباس عرفان و معنویت پوشانیده و آن را به جهانیان عرضه می کند. از پائولوکوئلیو تاکنون نوزده جلد کتاب به چاپ رسیده است که همه آن ها به بیش از 60 زبان زنده ی دنیا ترجمه شده و در بیش از 150 کشور جهان منتشر شده است و تاکنون بیش از 65 میلیون نسخه از آثار او به فروش رسیده است. بنا به گزارش «نشریه ی فرانسوی لیر» در سال 1999، پائولوکوئلیو دومین نویسنده ی پرفروش جهان در سال 1998 بوده است. در ایران نیز همه ی آثار کوئلیو به زبان فارسی ترجمه شده و هرکدام از آن ها با تیراژهای بالا، چندین مرتبه تجدید چاپ شده اند. به عنوان نمونه؛ کتاب کیمیاگر او تاکنون بیش از 30 مرتبه تجدید چاپ شده است. همین کتاب در سال 1376 به عنوان پرفروش ترین کتاب سال معرفی گردیده است. بنا به گزارش معاونت فرهنگی نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه ها؛ کتاب های پائولوکوئلیو در دانشگاه ها از جهت کثرت مخاطبین، در رتبه ی نخست قرار دارد. شکی نیست که قصه و داستان از دیر باز تاکنون به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای ترویج و گسترش اندیشه های بشری مورد استفاده قرار می گرفته است. پائولوکوئلیو نیز از این ابزار برای نشر و ترویج اندیشه های پلورالیستی و لیبرالیستی خود به خوبی استفاده کرده است. علاوه بر این او در لابه لای داستان های خود به بیان مسائل غیر اخلاقی و منافی عفّت نیز پرداخته و آن ها را ترویج می کند و از آن جا که تأثیر شگرف و معجزه آسای قصه و داستان در جذب مخاطبین و از آن طرف تأثیرپذیری شگفت مخاطبین از رمان و داستان بر کسی پوشیده نیست، ضروری است که اهل فکر و اندیشه و قلم آثار و اندیشه های او را به دقت مورد بررسی، تحلیل و نقد عالمانه قرار دهند.

لزوم اطاعت از ولایت فقیه و ارتباط آن با امنیت ملی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات 1391
  زهره حاجیوند   ابراهیم کلانتری

امنیت ملی و اطاعت از ولایت فقیه دو مقوله ای هستند که شاید در ابتدای امر، فارغ از یکدیگر به نظر رسد در صورتی که ارتباط فقه سیاسی و علوم سیاسی به قدری نزدیک است که می توان در این میان بین اطاعت از ولایت مطلقه فقیه و امنیت ملی، یک ارتباط منطقی ایجاد کرد؛ به طوری که نتیجه منطقی آن، برقراری امنیت در همه سطوح فروملی، فراملی و بین المللی در صورت اطاعت از ولایت فقیه می باشد. این تحقیق از نوع بنیادی است و روش آن توصیفی– تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات آن کتابخانه ای است. به عقیده فقهای متقدم و متأخر ولایتِ ولی فقیه، مطلقه است و نیز اطاعت از اوامر او از اوجب واجبات است؛ از سویی دیگر، با توجه به بیان ابعاد مختلف امنیت ملی، و با نظر به گفتمان ها و مکاتب امنیت ملی، رویکردی که در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد، گفتمان ایجابی است. هرگاه ولایت مطلقه فقیه که در جایگاه حاکم اسلامی است، به انحاء مختلف، اقشار امت، به ویژه خواص و نخبگان را مخاطب قرار دهد و اوامری صادر نماید، اطاعت از ولی فقیه برای فرد فرد امت از خواص و نخبگان گرفته تا اقشار مختلف جامعه، واجب است. برخلاف تصور برخی که سطح رهنمودهای ولی فقیه را تا حد توصیه پایین می آورند، کلیه اوامر امام خامنه ای در حکم، احکام ولایی است. با توجه به ویژگی های ممتاز علمی و شخصیتی و اخلاقی ولایت فقیه، در صورت بی تفاوت بودن نسبت به صدور احکام ولایی از جانب ولی و یا صرفا توصیه انگاشتن آن اوامر و در نتیجه عدم به کار بستن آن ها، امنیت کشور تهدید می شود و این عدم توازن در مناسبات داخلی است که، زمینه بروز ناامنی ملی را فراهم می آورد. اگر مردم و به ویژه خواص و نخبگانِ مشغول در مناصب مختلف حکومتی، پی گیری فرامین ولی امر را سرلوحه تکالیف خویش قرار ندهند و نسبت به اوامر ایشان، الزامی نداشته باشند، منجربه ناامنی در ابعاد سیاسی، نظامی، فرهنگی، اجتماعی، و... می شود و زمینه دخالت دشمن در مناسبات داخلی و خارجی را فراهم می نمایند؛ پس اطاعت از ولی امر و امامت امت، مهم ترین عامل امنیت سازی است که بی توجهی به آن سبب امنیت سوزی می شود.