نام پژوهشگر: پروانه شفیع نیا شفیع نیا
مریم کریمی صدیقه حیدری نژاد
مربیگری فرایندی است که در آن مربی بر ورزشکاران تأثیر می گذارد تا واکنش مورد نظر آنان انجام گیرد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر ابعاد رفتار رهبری مربیان بر انگیزش موفقیت و عملکرد تیمی بازیکنان زن تیم های والیبال در استان خوزستان بود. این تحقیق از نوع توصیفی همبستگی و به روش میدانی انجام شد. جامعه آماری تحقیق 155 نفر از بازیکنان زن تیم های والیبال استان خوزستان در سال 90 که با استفاده از روش سرشماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه مقیاس رهبری در ورزش چلادورای (1980) و پرسشنامه نگرش ورزشی ویلیس (1989) بود. که پایایی آنها با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب 87/0 و 73/0 بدست آمد. برای اندازه گیری عملکرد تیمی ، تیم ها را بر اساس موقیت شان در جدول نهایی بازی ها به سه دسته موفق، کمتر موفق و نا موفق تقسیم کردیم. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و استنباطی (آزمون کولموگروف اسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، تحلیل رگرسیون چند گانه، تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی توکی) در سطح 05/0 p? استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد رفتار حمایت اجتماعی بیشترین و رفتار آمرانه با کمترین رفتار مورد استفاده مربیان بودند. همچنین، بین رفتارهای آموزش و تمرین، حمایت اجتماعی و بازخورد مثبت با انگیزش موفقیت ارتباط مثبت معنی دار؛ و بین رفتار آمرانه با انگیزش موفقیت رابطه منفی معنی داری وجود داشت. لیکن بین رفتار دموکراتیک با انگیزش موفقیت رابطه ای مشاهده نشد. یافته ها همچنین نشان داد که بین رفتار های آموزش و تمرین، حمایت اجتماعی، بازخورد مثبت و دموکراتیک مربیان با عملکرد تیم ها رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. در حالیکه بین رفتار آمرانه با عملکرد تیم ها رابطه منفی معنی داری وجود داشت. نتایج آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد رفتار حمایت اجتماعی قابلیت پیش بینی کنندگی بیشتری برای عملکرد تیمی و انگیزش موفقیت را دارد. نتایج نیز نشان داد، بین ابعاد رفتار رهبری تیم های موفق، نیمه موفق و ناموفق تفاوت وجود دارد، که این تفاوت ها مربوط به رفتار حمایت اجتماعی، آموزش و تمرین و آمرانه است به گونه ای که ، در سبک حمایت اجتماعی و آموزش و تمرین، تیم های موفق نمرات بالاتری نسبت به دو گروه نیمه موفق و ناموفق کسب کرده اند. در سبک رفتار آمرانه، این تیم های ناموفق بودند که نمرات بالاتری نسبت به دیگر تیم ها داشتند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که مربیان می توانند با توجه به شرایط تیم و سطح توانایی و مهارت بازیکنان از رفتارهای مناسب استفاده نمایند تا از این طریق موجبات ایجاد و حفظ انگیزش موفقیت و به دنبال آن عملکرد بهتر بازیکنان را سبب شوند.