نام پژوهشگر: رحمتالله فرهودی
مهناز نجفی پروانه شاه حسینی
چکیده در سال های اخیر، بررسی اثرات شهرنشینی بر زندگی ساکنان آنها بیشتر مورد توجه جغرافیدانان و محققان قرار گرفته است. به ویژه در کشورهای در حال توسعه نسبت به 50 سال گذشته محققان توجه بیشتری به این امر معطوف داشته اند. یکی از مهمترین مسائل مورد توجه برنامه ریزان، مکانیابی تأسیسات و تجهیزات شهری به صورت بهینه برای رفاه حال شهروندان می باشد. از مهمترین این تجهیزات شهری، مکان های آموزشی برای هدف آموزش بهینه و مطلوب جمعیت لازم التعلیم است. مکانیابی اصولی مدارس در سطح شهرها که بدور از عوامل مزاحم برای یادگیری دانش آموزان بوده و تأمین امنیت آنان را در بر داشته باشد تأثیر بسزایی بر ارتقاء سطح آموزش عمومی و به ثمر رسیدن طرح های آموزشی می تواند داشته باشد. بررسی و مکانیابی دبیرستان های دخترانه ناحیه یک شهر زنجان عنوان پژوهش حاضر است، در این پژوهش از سامانه اطلاعات جغرافیایی به منظور تحلیل های فضایی – مکانی و موقعیت استقرار فضاهای آموزشی موجود استفاده شده و مدارس دخترانه مقطع متوسطه در ناحیه یک آموزش و پرورش شهر زنجان به عنوان جامعه آماری مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، ترکیبی از روش های توصیفی- تطبیقی و داده های مورد نیاز پژوهش با دو روش کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که اگر چه تعدد مکان های آموزشی در بخش مرکزی شهر به چشم می خورد (در مقابل نبود یا کمبود در جاهای دیگر این ناحیه) ولی با توجه به تراکم بالای جمعیت در این قسمت مشکلاتی از قبیل قدمت بالای مدارس (خطر ریزش)، پایین بودن غالب سرانه های آموزشی خصوصا فضای باز بدلیل فشرده و متراکم بودن بافت این قسمت، استقرار نامناسب غالب مدارس (خصوصا قرارگیری در کنار شریان های اصلی وجود دارد. از اینرو از gis برای چگونگی مکانیابی بهینه دبیرستان های دخترانه ناحیه یک زنجان بهره گرفته شده است که می تواند الگویی برای مسئولین و دست اندرکاران واقع شود. واژگان کلیدی: مکانیابی بهینه، مدارس دخترانه ناحیه یک، مقطع دبیرستان، شهر زنجان