جنس پرونوس شامل گونه های زراعی (، باغی) و زینتی بسیاری است که بیش از 200 گونه آن ها در مناطق معتدله یافت می شوند. پایه سنت جولین (prunus domestica spp. insititia) یکی از پایه های وارداتی مهم درختان میوه هسته دار (به ویژه آلو) می باشد که با توجه به مزایای آن از سویی و نیاز به جایگزینی پایه های موجود کشور با پایه های مناسب از سوی دیگر، لازم است نسبت به تهیه دستورالعمل بومی قابل اعتماد ریزازدیادی و باززایی آن در شرایط درون شیشه، مطالعه و اقدام موثری صورت گیرد. به منظور بهینه سازی ریزازدیادی و باززایی آن با استفاده از ریزنمونه های برگ کامل، دم برگ و جوانه جانبی، در بخش ریز ازدیادی تأثیر5 محیط کشت (ms, wpm, gnh , mgnh و tk) ، تنظیم کننده های رشد (bap، iba و ga3)، نور در 3 سطح متفاوت وترکیب تیماری ازدو منبع کربوهیدرات (ساکارز و گلوکز)هرکدام در 4 غلظت مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده در این بخش، محیط کشت ms حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر bap و 1/0 میلی گرم بر لیتر iba، در شدت نور lux6700 همراه با ترکیب گلوکز و ساکارز هرکدام در غلظت 20 میلی گرم بر لیتر به عنوان محیط بهینه پرآوری مناسب تشخیص داده شد. هورمون ga3 در هیچ یک از غلظت های مورد استفاده تأثیری بر افزایش پرآوری نداشت. در بخش باززایی تأثیر tdzو bapبه عنوان منبع سایتوکینین، naa و ibaبه عنوان منبع اکسین، برگ کامل و دم برگ به عنوان منبع ریزنمونه و همچنین تأثیر محیط کشت مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، بیشترین درصد باززایی (33/33%) به محیط کشت ms تغییر یافته و بیشترین تعداد جنین به ازای ریزنمونه (125/1) به محیط ms2/1 حاوی 2 میلی گرم بر لیتر bap و 5/0 میلی گرم بر لیتر iba، اختصاص یافت. آزمایش های ریشه زایی، شامل پالس naaو iba با غلظت100 میلی گرم در لیتر در تیمارهای زمانی 3 ثانیه، 5، 10، 20 ، 30 و 60 دقیقه انجام و بیشترین درصد ریشه زایی( %75) به تیمار زمانی 20 دقیقه قبل از انتقال به مخلوط پرلیت و پیت ماس به نسبت 3 به 1 جهت تکمیل مراحل سازگاری، اختصاص یافت.

پایه رویشی گزیلا 6 یکی از پایه های معمول و مفید اکثر گونه های هسته دار جنس پرونوس بویژه گیلاس می باشد. این پای? رویشی یکی از پایه های نیمه پاکوتاه گیلاس است که برای انواع مختلف خاک ها بخصوص خاک های سنگین به خوبی سازگار می باشد. در حال حاضر نیاز کشور از طریق واردات تأمین می شود و تاکنون دستورالعمل بومی برای ریزازدیادی آن تهیه نشده است. تحقیق حاضر به منظور بررسی عکس العمل پای? یاد شده به تعدادی از عوامل غذایی، هورمونی و محیطی موثر در ریزازدیادی، باززایی و ریشه زایی انجام شد. از جوان? انتهایی و جانبی به عنوان ریزنمونه استفاده شد. آزمایش های ریزازدیادی شامل بررسی تأثیر 6 محیط کشت‎، 5 نوع منبع کربن و همچنین 3 نوع طیف نوری در ترکیب با غلظت های مختلف bap و iba بود. آزمایش های باززایی در دو مرحله انجام شد؛ مرحل? اول شامل انجام یک آزمایش مقدماتی جهت انتخاب محیط کشت مناسب، همراه با انتخاب بهترین نوع سیتوکنین (از بین هورمون های bap و tdz در غلظت ثابت 2 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با اکسین‎ مناسب از بین هورمون های iba، naa (در غلظت های 0، 3/0، 5/0 و 7/0 میلی گرم در لیتر) و 2,4-d (با غلظت 2/0 میلی گرم در لیتر) بود. در مرحل? دوم آزمایش غلظت مناسب bap و نیز نوع و غلظت مناسب اکسین مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده در این قسمت ms به عنوان محیط کشت مناسب انتخاب شد. از بین کربوهیدرات های مورد آزمایش بیشترین تعداد و طول نوساقه به ترتیب در غلظت 30 گرم در لیتر شکر معمولی و 30 گرم در لیتر ساکارز به دست آمد. همچنین استفاده از نور سفید به همراه 1 میلی گرم در لیتر bap و 2/0 میلی گرم در لیتر iba بیشترین تعداد نوساقه را تولید کرد در حالیکه بیشترین طول نوساقه تحت تأثیر نور قرمز به همراه 5/0 میلی گرم در لیتر bap و 2/0 میلی گرم در لیتر iba به دست آمد. نتایج آزمایش ها نشان داد که bap در غلظت 3 میلی گرم در لیتر مناسب ترین تیمار سیتوکنینی برای باززایی بوده ولی استفاده از اکسین‎های iba و 2,4-d تأثیری روی باززایی ندارد. تحریک ریشه‎زایی به دو روش مورد مطالعه قرار گرفت؛ در روش اول نوساقه ها در محیط جامد 1/2ms حاوی غلظت های مختلف iba و naa کشت گردیدند که در نهایت naa در غلظت 1 میلی گرم در لیتر عملکرد بهتری داشت. در روش دوم قاعد? ریزنمونه ها در محلول هایی مستقل از 1 گرم در لیتر (ppm 1000) دو هومون iba و naa در زمان های مختلف (3 ثانیه، 5، 10، 20، 30 و 60 دقیقه) قرار داده شد و سپس به محیط 1/2ms بدون هورمون منتقل شدند. بر اساس نتایج به دست آمده بیشترین درصد ریشه زایی از قرار دادن پای? ریزنمونه ها (غوطه ور سازی) در محلول 1 گرم در لیتر iba به مدت 10 و 20 دقیقه به دست آمد.