نام پژوهشگر: محمد کاظم غریب ناصری
راضیه گندمی سید منصور سید نژاد
امروزه درمان های متداول اختلالات روده ای- معدی به سمت مهار انقباضات عضلات صاف معطوف شده و استفاده از گیاهان دارویی در طب سنتی به جهت خواص ضداسپاسمی و شل کنندگی شان به خوبی شناخته شده است و جستجوی گیاهان داروی جدید با چنین خواصی، هنوز شاخه مهمی از تحقیقات محسوب می گردد. گیاه جعفری (petroselinum crispum) در طب سنتی ایران، جهت درمان اختلالات گوارشی استفاده می شده است. همچنین اثر شل کنندگی عصاره الکلی بذر آن بر ایلئوم موش صحرایی گزارش شده است. هدف از مطالعه انجام شده، بررسی اثر اسانس بذر جعفری بر انقباض ایلئوم دپولاریزه شده با کلرید پتاسیم mm 60، در موش صحرایی می باشد. اسانس بذر جعفری به روش تبخیر به وسیله دستگاه کلونجراستحصال شد. یک قطعه از ایلئوم جدا گردید و در یک حمام بافت محتوی محلول تایرود ( 37°c , ph=7.4 ) با حباب های هوا قرار گرفت. جهت ثبت انقباضات ایلئوم از 1 گرم کشش اولیه، ترانسدیوسر ایزوتونیک و اوسیلوگراف دانشگاه هاروارد، پس از اعمال کلرید پتاسیم استفاده شد. غلظت های مختلف اسانس ( nl/ml 128, 64 ، 32 ، 16 ، 8 ، 4 ، 2 ) به حمام افزوده شد. آزمایش نشان داد که اسانس به شکل وابسته به مقدار، انقباض ناشی از کلرید پتاسیم ایلئوم را کاهش داد (n=8, p<0.001) .اثر غلظت های غیرتجمعی اسانس بر انقباض ایلئوم نشان داد که چندین بار استفاده از کلرید پتاسیم توانست ایلئوم را بارها منقبض کند که تفاوت معنی داری بین آن ها وجود نداشت. همچنین افزودن اسانس پیش از تاثیر کلرید پتاسیم، سبب کاهش اثر کلرید پتاسیم گردید (n=8 , p<0.001) . از سوی دیگر، اثر شل کنندگی غلظت های تجمعی اسانس (nl/ml128-2) پس از انکوباسیون با l-name ( 300µm 30min ) کاهش یافت، (n=8 , p<0.001). علاوه بر آن در محلول تایرود بدون کلسیم و دارای پتاسیم بالا، غلظت های ( nl/ml 128 ، 64 ، 32 ) به شکل معنی داری انقباض القا شده با کلرید کلسیم را کاهش داد (n=8 , p<0.001). بنابراین به نظر می رسد که اسانس عمدتا از طریق مسدود نمودن کانال های کلسیمی وابسته به ولتاژ و تا حدی به وسیله افزایش تولید نیتریک اکساید، سبب شل شدگی ایلئوم می گردد.