نام پژوهشگر: محبوبه سلاجقه
محبوبه سلاجقه عباس حسینی رنجبر
پدیده رادیولومینسانس ناشی از اندرکنش تابشهای یونیزه کننده با مواد فسفری است که آگاهی از اثرات آن با کشف اشعه ایکس در سال 1895 توسط ویلهلم کنراد رونتگن آغاز شد و تاکنون پژوهش های گسترده ای در این موضوع صورت گرفته است. این پدیده کاربردهای متعددی از جمله ساخت لامپ های کوچک، بدون مولد الکتریکی و دارای عمر طولانی، که از اهداف اصلی این بررسی می باشد، دارد. به منظور بررسی میزان نوردهی ناشی از تحت تابش قرار گرفتن مواد zns، zns(ag) ابتدا آنها را با استفاده از اتیل الکل به صورت خمیر در آورده و توسط یک کاردک برروی پلاستیک های cr-39 که قبلأ مورد تابش آلفا و خوردگی شیمیایی قرار گرفته بودند مالش داده شدند. سپس پلاستیک های محتوی zns، zns(ag) در یک تاریک خانه مورد تابش آلفا و بتا قرار گرفته و فوتون های ایجاد شده از این اندرکنش با استفاده از pmt شمارش گردیدند. همچنین به منظور بررسی میزان نوردهی بلور nai(tl) و بلورهای nai اندرکنش آلفا و بتا با آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده دلالت بر تولید فوتون های بیشتر برای تابش آلفا نسبت به تابش بتا را دارد. همچنین بازده تولید نور نمونه ها با افزایش زمان پرتودهی cr-39 قبل از پرکردن آنها با zns و zns (ag) کاهش می یابد. بازده تولید نور zns تحت تابش های آلفا و بتا نسبت به zns (ag) تحت تابش های آلفا و بتا کاهش یافته است، بعلاوه بازده تولید نور nai تحت تابش های آلفا و بتا نسبت به nai (tl) تحت تابش های یکسان کاهش یافته است. همچنین بازده تولید نور در بلور nai (tl) نسبت به zns (ag) تحت تابش مشابه کمتر می باشد. نتایج نشان گر این مطلب است که تعداد فوتون های تولید شده از نمونه های مورد بررسی، توسط چشم قابل رویت می باشند و با طراحی مناسب می توان به لامپهای نورزای هسته ای (قابل رویت با چشم غیر مسلح) کوچک و غیرالکترونیکی دست یافت.