نام پژوهشگر: شاهین بیدمشکی
شاهین بیدمشکی حمید رضا اشرفی
وقوع اجتناب ناپذیر زلزله ها و تحمیل خسارتهای فراوان جانی و مالی، به ویژه زلزله های ویرانگری که در سالهای اخیر در نقاط مختلف دنیا رخ داده اند، تاکیدی بر لزوم یافتن راه حلی مناسب و قابل اعتماد جهت مقابله با این پدیده طبیعی است. روشهای گوناگونی به منظور رویارویی با نیروهای ناشی از زلزله های بزرگ وجود دارد. در میان این روشها، جداسازی سازه از زمین، فراهم نمودن سیستم های اتلاف کنند? انرژی غیر فعال، و کنترل پاسخ های غیر الاستیک سازه، موثرترین و رایج ترین روشهای مورد استفاده می باشند. در این پژوهش یکی از این روشها، یعنی کنترل غیر فعال سازه ها با استفاده از میراگرهای ویسکوز مایع، بررسی می گردد. در بخش اول این تحقیق، نیروهای برشی پایه و تغییر مکانهای نسبی سه قاب 4، 8 و 12 طبقه در سه حالت قاب خمشی فولادی متوسط، قاب ساده ساختمانی با مهاربند واگرا و قاب خمشی مجهز به میراگر ویسکوز مایع، به روش تحلیل غیر خطی استاتیکی مقایسه می شوند. در مرحله دوم این تحقیق نیز، پاسخ غیر الاستیک قاب های مذکور به روش تحلیل دینامیکی غیر خطی مقایسه شده اند. در این مرحله به منظور مقایسه پاسخها از اشکال متفاوت میراگر استفاده شده است. علت این امر آن است که می خواهیم تأثیر قرار گیری میراگر ویسکوز مایع را در قاب خمشی ارزیابی نماییم. انتظار میرود که ساز? دارای میراگر رفتار مناسب تری را در برابر زلزله ها از خود نشان دهد. بعلاوه، توان سرعت وسیل? میراگر نیز در دو حالت مقایسه می گردد، تا تأثیر توان سرعت وسیله میراگر نیز ارزیابی گردد. در خاتمه نقش زلزله های متفاوت نیز مورد ارزیابی قرار می گیرد. پس از انجام مراحل تحلیل مشاهده شده که افزودن میراگر به قاب خمشی، سبب افزایش اتلاف انرژی می گردد. در اکثر حالات، قاب مجهز به میراگر خطی، انرژی بیشتری را مستهلک می نماید. به هنگام استفاده از روش استاتیکی غیر خطی، حضور میراگرها بر منحنی ظرفیت تأثیری نداشته، بلکه فقط سبب تغییر منحنی تقاضا می شود. در حقیقت، افزودن میراگرهای ویسکوز مایع سبب کاهش تغییر مکان هدف( تقاضا) می شود. مشاهد شد که میراگرهای غیر خطی، تغییر مکان هدف را بیشتر کاهش می دهند. قاب های دارای میراگر در برخی از حالات نه تنها نیروی برشی پایه را کاهش ندادند، بلکه سبب افزایش آن نیز هم شدند. اما در اکثر حالات تأثیر میراگرهای غیرخطی در کاهش نیروی برشی پایه، کاملاً مشهود است. رفتار نیرو تغییر مکان میراگرها به شدت به محتویات فرکانسی زلزله ها وابسته می باشد. در خاتمه می توان نقش ارتفاع سازه، شکل قرار گیری میراگرها و همچنین رفتار خطی یا غیر خطی میراگرها را نیز از جمله عوامل تأثیر گذار در پاسخ سازه به شمار آورد.