نام پژوهشگر: زهرا فروضات خرم آبادی
زهرا فروضات خرم آبادی حبیب اشعثی سرخابی
خوردگی فولاد یک مشکل بزرگ اقتصادی است بنابراین استفاده از بازدارنده ها یکی از عملی ترین روش ها برای محافظت از خوردگی فلزات به خصوص در محیط های خورنده و مهاجم است. بیشتر این بازدارنده ها ترکیبات آلی دارای اتمهای نیتروژن، اکسیژن و سولفور هستند. در این کار پژوهشی اثر بازدارندگی 8 نمونه از شیف-بازهای هیدرازونی بر روی خوردگی فولاد نرم بررسی شده است. یکی از مزایای این شیف بازها، تهیه ی راحت این ترکیبات توسط واکنش تراکمی بین آمین 1) 4- پیریدین- کربوکسیلیک اسید هیدرازید با آلدهیدهای 1) سالسیل آلدهید (h2l1) 2) 2-پیریدین کربالدهید (hl2) 3) بنزآلدهید (hl3) و آمین 2) 3-هیدروکسی – 2- نفتوئیک هیدرازید با آلدهیدهای 1) سالسیل آلدهید (h3l4) 2) 2-پیریدین کربالدهید (h2l5) 3) بنزآلدهید (h2l6) و آمین 3) هیدرازین با آلدهیدهای 1) 2-پیریدین کربالدهید (h2l7) 3) بنزآلدهید (h2l8) می باشد. اثر بازدارندگی شیف بازهای سری 1 ( h2l1, hl2, hl3)، سری 2 ( h3l4, h2l5, h2l6) و سری3 ( h2l7, h2l8) بر روی خوردگی فولاد نرم در اسیدکلریدریک 1 مولار با استفاده از روش های الکتروشیمیایی (پلاریزاسیون تافل و امپدانس الکتروشیمیایی)، کاهش وزن، تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی روبشی و روش های شیمی کوانتومی بررسی شده است. در ادامه نتایج بدست آمده از روش های مختلف با هم مقایسه شده و معلوم گردید که با افزایش غلظت بازدارنده ها و کاهش دما میزان جذب بازدارنده بر روی سطح فولاد نرم افزایش یافته و در نتیجه کارایی بازدارندگی افزایش می یابد. همچنین پارامترهای ترمودینامیکی برای فرآیند خوردگی مانند انرژی فعالسازی واکنش خوردگی (ea)، انرژی آزاد گیبس جذب بازدارنده ها ( gads?)، آنتالپی جذب بازدارنده ها ( hads?)، آنتروپی جذب بازدارنده ها (sads?)، در حضور بازدارنده ها تعیین شد و با توجه به مقادیر محاسبه شده برای gads? معلوم گردید که جذب بازدارنده های h2l1, hl2, h3l4 بر روی فولاد به صورت جذب شیمیایی صورت گرفته و بازدارنده های hl3, h2l5, h2l6, h2l7, h2l8 به صورت فیزیکی و شیمیایی بر روی فولاد جذب می شوند. و واکنش های جذب بازدارنده ها بر روی فولاد نرم به صورت خودبخودی و گرمازا می باشد. و همچنین چگونگی تبعیت بازدارنده های جذبی از ایزوترم جذبی بررسی شده و نوع ایزوترم تعیین شد. نتایج نشان می دهد که جذب بازدارنده ها از ایزوترم جذبی لانگمویر تبعیت می کند. در ادامه ارتباط بین میزان بازدارندگی و پارامترهای شیمی کوانتومی بازدارنده ها با استفاده از مدل qsar ( quantitative structure–activity relationship) بررسی شده و نتایج تئوری بدست آمده با نتایج تجربی مقایسه شد و معلوم گردید که نتایج تجربی مطابقت خوبی با نتایج تئوری دارند.