در این پایان نامه مدل علمی ای از سیستم های اقتصاد کلان نیوکینزی در نظر گرفته شده است و با استفاده از سه روش کنترل بهینه، کنترل کننده ای برای کاهش نوسانات این سیستم طراحی شده است.بدین منظور در آغاز سیستم که یک سیستم غیر علّی و دارای انتظارات عقلایی و در فرم ساختاری است، حل و به فرم فضای حالت تبدیل و توسط روش بلانچارد و کان به سیستم علّی و بدون انتظارات عقلایی تبدیل می گردد. سپس ضرایب مدل توسط روش حداکثر درستنمایی تخمین زده شده است.پس از آن برای سیستم توسط روش های الگوریتم ژنتیک، pso و برنامه ریزی پویا و در حضور شوک های مختلف اقتصادی مانند شوک ترجیحات مصرف کننده، شوک تکنولوژیک و ... کنترل کننده بهینه طراحی شده است به نحوی که نوسانات سیستم کمینه گردد. در انتها نیز نتایج حاصل از اعمال این کنترل کننده ها با هم مقایسه و تحلیل شده اند.

کنترل تورم از موضوعاتی است که در دودهه اخیر مورد توجه خاص اقتصاددانان قرار گرفته است و در بیش از 20 کشور دنیا جزء موضوعات تحقیقاتی اصلی اقتصاد کلان حساب می شود. برای این مهم نیاز به یک مدل دینامیکی توصیف گر سیستم اقتصادی می باشیم و در چنین مدل اقتصادی جزء لاینفکی برای مدلسازی انتظارات آینده خواهیم داشت. معنادارترین روش برای این مدلسازی شکل دهی انتظارات براساس مدل می باشد که در ادبیات اقتصادی به عنوان انتظارات عقلایی شناخته می-شود.روش های رایج توصیف و مدلسازی انتظارات دارای اشکالاتی می باشند که در این پروژه ضمن بررسی آنها سعی در نشان دادن اشتباهات آنها و معرفی روشی جایگزین با ساختار پیش بین چندعاملی داریم. سپس با کمک ساختار معرفی شده جدید به مدلسازی مساله می پردازیم. هر چند در ابتدای تعریف پروژه با مقالاتی روبرو بودیم که روش های پیشرفته کنترلی هم چون کنترل مقاوم را برای مدل های کنترل تورم به کار برده بودند اما ضعف مدل های موجود در شکل دهی انتظارات اعتبار آنها را کاملا مخدوش می نمود و استفاده از ابزارهای قوی کنترلی را بدون استفاده می گذاشت و از این جهت در این پایان نامه ساختاری تازه برای مدلسازی انتظارات در سیستم های اقتصادی ارائه می-شود و با نگاه جدید مدلسازی دینامیک اقتصاد کلان صورت می گیرد

در بازارهای انرژی، رقابت بر روی قیمت و کمیت می تواند به عنوان انگیزه ای در جهت ‏توسعه بخش انرژی پایدار استفاده شود، و همچنین میتواند استفاده از منابع انرژی ‏تجدید پذیر را افزایش دهد و در سمت عرضه و تقاضا کارایی انرژی را بهبود بخشد. بر ‏همین اساس لازم است با درک درستی از مسائل مذکور سیستم پشتیبانی تصمیم ‏گیری قابل اطمینانی برای برنامه ریزی توسعه تولید پایدار ایجاد شود. اخیرا" در این ‏زمینه مدل های مبتنی بر نظریه بازیها به عنوان ابزارهای پشتیبانی تصمیم گیری توجه ‏روزافزون محققان بسیاری را به خود جلب کرده است؛ در هر حال، فرض این مدلها به ‏این صورت است که عاملهای تأمین کننده بدون توجه به دینامیک های زمانی بخش ‏بازار و همچنین تأثیرات تعاملات سمت تقاضا بر تصمیمات توسعه ظرفیت یک استراتژی ‏بلند مدت را برای توسعه ظرفیت تولید انرژی اتخاذ می کنند. در این تحقیق، یک ‏چهارچوب دو سمتی مبتنی بر رویکرد چند عاملی را پیشنهاد می کنیم که این ‏ملاحظات را با استفاده از یک رویکرد شبیه سازی مبتنی بر نظریه بازی ها اعمال نموده ‏است. برای توضیح مفید بودن رویکرد برنامه ریزی پیشنهادی و همچنین برای بحث ‏درباره اثربخشی آن از یک مطالعه ی موردی (سیستم انرژی الکتریکی ایران) استفاده ‏شده است. نتایج بدست آمده نشان دادند که رویکرد یکپارچه پیشنهادی نه تنها یک ‏طرح توسعه تولید مقرون به صرفه تر بوده بلکه در مقایسه با رویکرد نظریه بازی طرحی ‏سازگارتر با محیط زیست نیز ارائه می کند.‏

درآمدهای نفت و سرازیر شدن آن ها در بودجه دولت سبب افزایش درآمد دولت و در پی آن هزینه های دولت و سطح عمومی قیمت ها در ایران شده و منجر به افزایش نقدینگی در کشور شده است. دولت برای جلوگیری از افزایش بی رویه سطح قیمت ها واردات را افزایش داده است و با افزایش واردات کالای ارزان قیمت، بخش تولیدی قادر به رقابت نبوده و به تدریج تضعیف می شود. از طرفی در مقاطعی با کاهش فروش نفت، دولت دیگر قادر به تامین بودجه گذشته نبوده و با کسری بودجه چشمگیری مواجه شده است. افزایش کسری بودجه باعث رشد بدهی دولت به سیستم بانکی شده و درنهایت نقدینگی را افزایش می دهد. حال از یک طرف افزایش نقدینگی باعث افزایش سطح قیمت ها و تورم شده و از طرف دیگر چون دولت توان قبل را برای واردات کالا ندارد، عرضه کمتر شده و موجب افزایش سطح قیمت ها شده است. در این پژوهش سعی در مدل سازی پویایی های متغیرهای مربوط به نقدینگی شده است به طوری که با ایجاد یک مدل پویا بتواند روند تغییرات متغیرهای مربوط به نقدینگی را نشان دهد و همچنین توان بررسی سناریوهای مختلف اقتصادی در آینده را داشته باشد. مشاهدات حاصل از شبیه سازی مدل تا حد مطلوبی قابل قبول بوده است و منطبق بر اعداد مرجع است.