نام پژوهشگر: مریم تکش

تصویر سازی و مضمون آفرینی با عناصر طبیعت در شعرشاعران معاصر ایلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  مریم تکش   علیرضا شوهانی

از دیرباز، انسان با طبیعت و جلوه های متنوع آن در ارتباط بوده است و همه ی مظاهر و زیبایی های طبیعت بر اندیشه-ی آدمی تأثیر گذاشته است و به ویژه در آثار ادبی و هنری، نمود چشمگیری یافته. در این میان، ارتباط شاعران ایلامی با طبیعت و عناصر خیال انگیز آن به گونه ای است که نمی توان شعرآنان را جدای از طبیعت دانست؛ چرا که شاعران ایلامی در دامان طبیعت سبز ایلام با گل ها ی رنگارنگ و کوه های سر به فلک کشیده ی آن، بالیده و زندگی کرده اند و این جلوه های طبیعت به گونه ای زیبا و به صورت آرایه های ادبی استعاره، تشبیه، مجاز و کنایه درشعر آنان نمود یافته است. این پژوهش با عنوان تصویرسازی و مضمون آفرینی با عناصر طبیعت در شعر شاعران معاصر ایلامی، بر آن است تا گوشه ای از جلوه گری های طبیعت در شعر شاعران معاصر ایلامی پس از انقلاب را بیان نماید؛ لذا تصویر و مضمون طبیعت را در شعر این دوره و در چهار محور عناصر آسمانی، عناصر زمینی، عناصر اربعه، عناصر زمانی و در چهار قالب استعاره، تشبیه، مجاز، کنایه در شعر ده تن از شاعران معاصر استان ایلام مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. این بررسی ها نشان می دهد، شاعران ایلامی، طبیعت را چون ابزاری برای بیان رویدادها و وقایع گوناگون اجتماعی و مضامین انسانی و عاشقانه به کار برده اند؛ در واقع از عناصر طبیعت، چون: ماه، خورشید،گل،گیاه و . . . در جهت بیان اندیشه ها و تجربیات خویش بهره گرفته اند و کمتر به توصیف خود طبیعت پرداخته اند. از مهم ترین این اندیشه ها، اندیشه ی مربوط به جنگ و ویرانی حاصل از آن است که روح شاعران را آزرده و آنان را متعهد کرده است که به بازتاب درد و رنج ها یی که در هشت سال نبرد با دشمنان متحمل شده اند، بپردازند و مشقت ها و صبری راکه مردم ایلام در روزهای دفاع مقدس از خود نشان داده اند، با زبان شاعرانه به تصویر بکشند و این مضامین را در دو قالب استعاره وتشبیه که در مقایسه با کنایه و مجاز، نمود بیشتری یافته اند، بیان نمایند.