نام پژوهشگر: عصمت فراگردی

بررسی استعاره از دیدگاه زبانشناسی شناختی در ادبیات داستانی جنگ ایران و عراق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - پژوهشکده ادبیات 1391
  عصمت فراگردی   اعظم استاجی

این پژوهش به بررسی استعاره در ادبیات داستانی جنگ از منظر رویکرد زبان شناسی شناختی می پردازد. در این رویکرد، استعاره را پدیده ای گریز ناپذیر از زبان آدمی و ابزار مناسبی برای چگونگی اندیشیدن و رفتار های زبانی می-دانند. منبع داده های این پژوهش 20 کتاب با موضوع جنگ ایران و عراق بوده اند. این کتاب ها جزء آثار برتر جشنواره دفاع مقدس بوده و بازه زمانی آن ها بین سال های 1369 تا 1384 می باشد. استخراج داده های این پژوهش نشان داد که از یازده حوزه مبداء در استعاره های بکار رفته در گفتمان جنگ استفاد شده است. در بیشتر این استعاره ها مسئله قطبی-سازی نیروی خودی و نیروی دشمن مطرح می باشد. به این معنا که در اکثر موارد، نگاه به نیروی خودی مثبت و نگاه به نیروی دشمن منفی است. در بررسی پر کاربرد ترین حوزه های مبدأ مشاهده شد که دو حوزه اعتقادی-ارزشی و حیوانات، جزء پر کاربرد ترین حوزه ها می باشند. همچنین در هر حیطه، استعاره های هسته مشخص شدند که "جبهه کربلاست" و "رزمندگان پرنده اند" به ترتیب استعاره های هسته حوزه های ذکر شده می باشند و حوزه اعتقادی-ارزشی نیز، بیشترین میزان وابستگی فرهنگی را دارا بود.