حمل و نقل در سیستم های اقتصادی اعم از تولیدی و خدماتی از جایگاه مهمی برخوردار است و بخش قابل توجهی از تولید ناخالص ملی هر کشوری را به خود اختصاص می دهد. به همین علت بحث بهبود مسیر و حذف مسیرهای غیرضروری و ایجاد مسیرهای بهینه برای وسایل توسعه یافته است. مساله مسیریابی وسیله نقلیه از مسائل مهم مدیریت در زمینه توزیع و پشتیبانی است و در طیف گسترده ای از مباحث حمل و نقل عملی وجود دارد. مساله vrp با عناوین مختلفی از جمله کلرک و رایت جهت زمان بندی وسایل نقلیه، دانتزیک و رامسر جهت توزیع کامیون و کریستوفیدز و ایلون با عبارت توزیع و مساله تحویل اشاره شده است. مساله مسیریابی وسیله نقلیه یکی از مهم ترین مسائل بهینه سازی ترکیباتی از نوع غیر چند جمله ای-سخت می باشد که بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این مساله شامل مسیریابی برای یک ناوگان وسیله نقلیه است که در آن هر کدام از وسایل، مجموعه ای از مشتری ها را مورد ملاقات قرار می دهد، به شرط آن که هر مشتری فقط و تنها فقط به وسیله یک وسیله نقلیه ملاقات شود. هدف در vrp بسته به نوع مساله می تواند کمینه سازی فاصله های پیموده شده، کمینه سازی هزینه برای مسیرهای یک ناوگان از وسایل نقلیه و یا غیره باشد. در مساله مسیریابی وسیله نقلیه با دریافت و تحویل هم زمان کالا (vrpspd) علاوه بر این که وسایل نقلیه به مشتری کالا تحویل می دهند، مقداری کالا را از مشتری دریافت می کنند. مطالعات مختلف در این حوزه عملکرد بهتر الگوریتم-های فراابتکاری نسبت به روش های سنتی دقیق در مواجهه با مسائل پیچیده با معیارهای مختلف را نشان می دهند. از این رو لزوم استفاده از الگوریتم های غیرقطعی و فراابتکاری جهت دستیابی به پاسخ هایی مناسب و در زمانی منطقی مشخص می باشد. در این پایان نامه یک الگوریتم تکاملی بر اساس الگوریتم رقابت استعماری با ویژگی های جدید ارائه گردیده است. الگوریتم پیشنهادی که به اختصار vrpspd+ica نام گذاری شده است، سعی در حل مسئله vrpspd دارد. هدف در این مسئله کمینه سازی کل مسافت طی شده به وسیله وسایل نقلیه، با توجه به محدودیت های مطرح شده در حالت کلاسیک مساله است. نتایج حاصل شده از آزمایشات انجام شده بر روی توابع محک مطرح شده در این مساله بیان گر قابل اطمینان بودن مسئله می باشد و همچنین از هم گرایی بالا و پایداری قابل قبولی برخوردار می باشد