نام پژوهشگر: مجید مهدی زاده

شناخت و بررسی مردم شناختی آواها و الحان در آوازهای هوره و مور در استان ایلام
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1391
  مجید مهدی زاده   محمد همایون سپهر

هوره آوازه سنتی است که از دیرباز به عنوان یکی از مزامیر باستانی در ستایش اهورامزدا بوده است. اهوره پاره نخست اهورا مزدا است . هنر هوره محملی برای حفظ و نگهداری اشعار عامیانه بوده و ادبیات زیبا و دلنشین یک مرز و بوم را از نسلی به نسل دیگر انتقال داده و حفظ نموده است و یکی از عوامل زنده نگه دارنده زبان ها و گویش های محلی است. هوره نوای دلنشین و زیبایی است که هوره خوانان با تکیه بر ارزش های قومی و قبیله ای خویش سعی می کنند که یک نظام ارزشی را در اذهان زنده نگه دارند، آواز هوره اغلب توسط مردان صورت می گیرد و دارای مقام های مختلفی همچون غریبی، دو دنگگی، ارکوازی- کوهستانی- باریه- زمزمه، ئیوار و خیال و ... می باشد. از هوره خوانان متاخر می توان اولعزیز (عبدالعزیز) و علی نظر و از هوره خوانان متقدم می توان صید قلی کشاورز و ابراهیم حسینی را نام برد. محتوای شعری اشعار هوره و مور ، مضامینی اخلاقی، حماسی، اجتماعی و فرهنگی است هدف از این تحقیق بررسی، شناخت و تحلیل مردم شناختی محتوای اشعار کردی در آواز سنتی هوره و مور بوده است که نگرش مردم شناسانه هوره خوانان به مسائلی چون- فرهنگ و رسوم، ارزش های انسانی و اخلاقی و اجتماعی و همچنین ارزش های دینی مشخص برای پژوهشگر محقق باشد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که تجانس مردم با نوع ارزش هایی که در اشعار آواز هوره و مور وجود دارد باعث شده است که این آوازها به عنوان میراثی گرانبها زنده نگه داشته شوند. در این پژوهش از روش کتابخانه ای و اسنادی و مشاهده میدانی و مصاحبه با هوره خوانان و مور خوانان استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که اشعار هوره و مور برایند زندگی اجتماعی افراد شامل زندگی شخصی، عشق ، مسائل اجتماعی و حوادث و اتفاق های تاریخی منطقه نظیر جنگ های طایفه ای می باشد. بیشترین ابیات زیبای هوره و مور فولکلور بوده و قدرت شعری بهترین نماد و ویژگی برای یک هوره و مور قابل قبول به شمار می رود. نقش آواز همپای قدرت شعری در این هنر به چشم می خورد. واژگان کلیدی: هوره، مور، سوگ، سور، آواز مقامی، ایلام