چکیده به منظور بررسی پتانسیل استفاده از پسماند ماکارونی در جیره نشخوارکنندگان چهار آزمایش انجام شد. در آزمایش اول ترکیبات شیمیایی پسماند ماکارونی اندازه گیری شد. میزان ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، چربی خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی برای پسماند ماکارونی به ترتیب 8/95%، 7/98%، 29/11%، 3/1%، 4/1% و 3/0% می باشد. در آزمایش دوم جهت بررسی جیره های حاوی مقادیر مختلف پسماند ماکارونی بر مصرف ماده خشک، میانگین افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل بره های نر بلوچی، آزمایشی بر پایه طرح کاملا تصادفی با استفاده از 12 راس بره نر بلوچی ( میانگین وزن 1 ± 7/27 کیلوگرم) که در سه گروه با چهار تکرار تقسیم شده بودند، انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- شاهد ( بدون پسماند ماکارونی) 2- جایگزینی 50 درصد از جو با پسماند ماکارونی 3- جایگزینی تمام جو با پسماند ماکارونی بودند. طول دوره آزمایش 85 روز بود که 10 روز دوره عادت پذیری و 75 روز برای پرواربندی در نظر گرفته شد. در روزهای 35، 60 و 85 آزمایش قبل از مصرف خوراک صبح، وزن بره ها ثبت شد، همچنین در همان روزها قبل از مصرف خوراک و 4 ساعت پس از مصرف خوراک، خونگیری از سیاهرگ گردن انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که ضریب تبدیل، میانگین افزایش وزن روزانه و مصرف ماده خشک بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری نداشته است (05/0<p). نتایج حاصله نشان داد که غلظت گلوکز، نیتروژن اوره ای خون، کلسترول، alt و ast بین تیمارهای مختلف قبل و بعد از غذا تفاوت معنی داری نداشته است (05/0<p). در آزمایش سوم تولید گاز محیط های کشت حاوی پسماند ماکارونی و جو، همچنین جیره های مصرف شده در تغذیه بره های نر بلوچی به صورت جداگانه مورد مقایسه قرار گرفت. میانگین فراسنجه گاز تولید شده از بخش قابل تخمیر (b) بین جو و پسماند ماکارونی اختلاف معنی داری داشت (05/0>p). همچنین این بخش (b) بین جیره های مصرفی در پروار بره ها اختلاف معنی داری داشت (05/0>p). بیشترین میانگین فراسنجه گاز تولیدی از بخش قابل تخمیر مربوط به تیماری بود که تمامی جو با پسماند ماکارونی جایگزین شده بود (43/183 میلی لیتر) و کمترین آن در تیمار شاهد (46/165 میلی لیتر) مشاهده شد. در آزمایش چهارم ناپدید شدن ماده خشک پسماند ماکارونی، جو و کنسانتره های مصرفی در تغذیه بره ها با روش کیسه های نایلونی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ما نشان می دهد که بخش محلول پسماند ماکارونی نسبت به جو و کنسانتره های آزمایشی بیشتر است. همچنین میزان بخش قابل تخمیر (b) برای پسماند ماکارونی بیشترین مقدار (36/70%) و برای کنسانتره شاهد کمترین مقدار (23/52%) است. کلید واژه ها: افزایش وزن- تولید گاز - جو پسماند ماکارونی- گوسفند بلوچی