نام پژوهشگر: مریم ناصری نسری
مریم ناصری نسری حمیدرضا رضایی
امروزه روش های مولکولی، مانند توالی یابی ژنوم میتوکندریایی یکی از کاربردی ترین روش ها برای تعیین رابطه فیلوژنتیکی بین جمعیت ها و گونه های نزدیک به هم محسوب می شود. این گونه اطلاعات می تواند در زمینه تعیین گونه ها و اولویت بندی آن ها و همچنین تعیین مناطق حفاطتی بسیار سودمند باشد. آهو از پیچیده ترین گروه پستانداران از نظر تاکسونومی می باشد حقیقتی که تلاش های حفاظتی را برای این آنتیلوپ زیبا و کوچک مختل کرده است. در ایران سه گونه از آهو وجود دارد که تاکسونومی آن ها یک موضوع پیچیده بین کارشناسان است. در هر حال وضعیت تاکسونومی بیش تر گونه های آهو خصوصا پایین تر از سطح گونه به طور واضح مشخص نیست. آهوی گواتردار در بسیاری از مناطق کشور به جز شمال و ناحیه محدودی از جنوب پراکنش دارد. در این مطالعه ناحیه سیتوکروم b دی ان ای میتوکندریایی آهوی گواتردار در پارک ملی گلستان و پناهگاه حیات وحش شیراحمد، منطقه حفاظت شده رئیسی، منطقه حفاظت شده هنگام، منطقه تکثیر در اسارت واقع در شهرستان خواف، پناهگاه حیات وحش میاندشت و منطقه حفاظت شده جنگل خواجه، بررسی شد. از نمونه های بدست آمده، پس از استخراج دی ان ای، کل ژن سیتوکروم b طی واکنش های زنجیره ای پلیمراز تکثیر و توالی یابی شد. نتایج بدست آمده با توالی های موجود در ژن بانک مقایسه شده و درخت فیلوژنتیک آن ها ترسیم گردید. نتایج نشان داد که جمعیت های مورد مطالعه با وجود اینکه متعلق به آهوی گواتردار می باشند ولی بصورت جمعیت های جداگانه قابل شناسایی و تفکیک از یکدیگر هستند. شبکه هاپلوتیپی ترسیم شده نیز نشان داد که جمعیت های منطقه حفاظت شده هنگام و پناهگاه حیات وحش شیراحمد و منطقه حفاظت شده جنگل خواجه و پناهگاه حیات وحش میاندشت به منشأ نزدیکتر بوده و قدمت آن ها بیشتر است و بقیه جمعیت های استان خراسان رضوی از آن ها منشأ گرفته اند و جمعیت پارک ملی گلستان نیز منشأ جداگانه ای دارد.