نام پژوهشگر: فاطمه شکرایی
فاطمه شکرایی مریم شاه حسینی
مقدمه: پدیده گذر از اپیتلیال به مزانشیم(emt) پدیده رایجی است که در اکثر سرطانهایی که منشاء اپیتلیالی دارند، رخ می دهد و کاهش بیان ژن cdh1 در القاء این پدیده نقش موثری دارد. از آنجایی که عوامل اپی ژنتیکی در تنظیم بیان این ژن دخیل می باشند، در این مطالعه تغییرات هیستونی در ناحیه تنظیمی ژن cdh1 در سلول های کارسینومای جنینی (eccs) و سلول های بنیادی و غیر بنیادی سرطان پروستات مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه سلول های شبه بنیادی سرطان، بر اساس شکل گیری اسفروئید و همچنین بیان و عدم بیان شاخص های سطحی (cd133، cd44 و cd49b) و با استفاده از روش facs، از رده های سلولی سرطان پروستات lncap و pc3 خالص سازی شدند. سپس سلول های جدا شده با روش facs (در هر دو رده سلولی سرطان پروستات) و سلول های کارسینومای جنینی n-tera2 از نظر زمان دو برابر شدن، کلونی زایی و قدرت تشکیل اسفروئید مورد بررسی قرار گرفتند. در ادامه میزان بیان ژن های بنیادینگی (oct4، sox2، nanog، c-myc و klf4) و دو ژن مسیر متاستاز (cdh1 و cdh2) در گروه های جدا شده از رده pc3، اسفروئید و رده سلولی n-tera2 مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت و در نهایت مدیفیکاسیون های هیستونیh3k4me2, h3k27me3) h3k9me2-3, h3k9ac و واریته h2a.z) به روش chip q-pcr، در سه گروه n-tera2، اسفروئید و رده سلولی pc3 بررسی شد. نتایج: گروه های سلولی جدا شده (cd133+/-) از رده سلولی lncap تفاوت معنی داری از لحاظ زمان دو برابر شدن، توانایی تشکیل کلونی و اسفروئید نداشتند اما در گروه cd44+/cd49bhi (جدا شده از رده سلولی pc3) نسبت به cd44+/cd49blow افزایش معنی داری از نظر سرعت تکثیر، توانایی تشکیل کلونی و اسفروئید مشاهده شد. بیان ژن های بنیادینگی c-myc و klf4 به ترتیب در گروه های سلولی cd44+/cd49bhi و cd44+/cd49blow (جدا شده از pc3)، افزایش معنی داری در مقایسه با یکدیگر داشتند. همچنین بیان ژن cdh1 در گروه اسفروئید و cd44+/cd49bhi نسبت به گروه cd44+/cd49blow بیشتر بود. تمامی مدیفیکاسیون های هیستونی مورد بررسی در گروه اسفروئید، کاهش معنی داری نسبت به دو رده سلولی pc3 و n-tera2 داشتند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که شاخص cd133 برای جداسازی جمعیت شبه بنیادی سرطان از رده سلولی lncap، شاخص مناسبی نبوده است، اما جمعیت جدا شده از رده سلولی pc3 ویژگی سلول های شبه بنیادی سرطان را داشته اند. بررسی بیان ژن و الگوی مدیفیکاسیون های هیستونی پیشنهاد می دهد که مکانیسم های اپی ژنتیکی تنظیم بیان ژن cdh1 در گروه اسفروئید نسبت به دو رده pc3 و n-tera2 متفاوت بوده است.