نام پژوهشگر: رضوان رحیمپور
رضوان رحیم پور حمیدرضا خانکه
چکیده زمینه و هدف: در جامعه ی ما در خصوص خانواده های آسیب زای معتادان پژوهش های اندکی صورت گرفته است و لازم است راه کارهایی در جهت کنترل شرایط آسیب زای این خانواده ها ارائه گردد. لذا این مطالعه با هدف تعیین تأثیر مراقبت معنوی گروهی بر سازگاری زناشویی معتادان مراجعه کننده به انجمن معتادان گمنام اصفهان و همسران آنها در سال 1391 انجام شده است. روش کار: این مطالعه نیمه تجربی با دو گروه شاهد و مداخله با اجرای پیش آزمون، پس آزمون در جامعه معتادان مراجعه کننده به انجمن معتادان گمنام اصفهان و همسران آنها انجام شده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و با توجه به معیارهای ورود 140 نفر (70 زوج) در مطالعه شرکت نمودند در پایان پس از ریزش 124 نفر (62 زوج) باقی ماندند.ابزار مورد استفاده فرم اطلاعات جمعیت شناختی و مقیاس سازگاری زناشویی das ( اسپانیر،1976) بوده است. برای اختصاصی کردن ابزار در جامعه معتادان وهمسرانشان، روایی صوری و محتوایی ابزار به روش لاوشه با نظر یازده تن از اساتید دانشگاه و همبستگی درونی سوالات با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ابزار با استفاده از روش آزمون-بازآزمون بدست آمد. مداخله این پژوهش به صورت طرح مداخله ی مراقبت معنوی گروهی با نظر متخصصین این حوزه و با اقتباس از منابع پرستاری تهیه شده و طی 8 جلسه 90 دقیقه ای انجام شد. از نرم افزار اس پی اس اس 16 و آزمون های آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس دو متغیری با اندازه گیری های مکرر روی یک متغیر و در صورت معنی داری f آزمون توکی جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده گردید. نتایج: نتایج نشان می دهد که سازگاری زناشویی زناشویی و همه حیطه های آن ( رضایت زناشویی، همبستگی زناشویی، توافق زناشویی و ابراز محبت) در هر دو گروه معتادان و همسرانشان، پس از دریافت مراقبت معنوی افزایش نشان داده است که این افزایش در گروه مداخله در حیطه رضایت زناشویی در مقایسه با همبستگی زناشویی، توافق زناشویی و ابراز محبت، در همین گروه و همه حیطه های فوق در گروه شاهد قابل ملاحظه تر می باشد. علاوه بر این نتایج نشان می دهد که تأثیر مراقبت معنوی بر افزایش ابراز محبت همسران معتادان بیش از معتادان بوده است اما تأثیر آن در سایر حیطه ها بین دو گروه معتادان و همسرانشان یکسان بوده است. بحث: نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مراقبت معنوی گروهی، سازگاری زناشویی و همه حیطه های آن را در معتادان و همسران آنها در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل افزایش داده است، بنابراین می توان انجام مراقبت معنوی گروهی توسط پرستاران که علاوه بر دانش تخصصی، دردسترس ترین و فراوان ترین نیروی نظام سلامت هستند را از جمله راه کارهای کنترل شرایط آسیب زای خانواده معتادان و افزایش سازگاری زناشویی معرفی نمود. پیشنهاد می گردد نتایج این تحقیق به سایر مراکز معتادان گمنام جهت ارائه مراقبت معنوی به مراجعین ارائه شود. کلید واژه ها: مراقبت معنوی/سازگاری زناشویی / معتاد/ انجمن معتادان گمنام