نام پژوهشگر: علی نکورو
علی نکورو وحید تقی زاده
در این پژوهش، روند تولید مثلی ماهی حلوا سفید (pampus argenteus) در آب های خلیج فارس (سواحل قشم در استان هرمزگان) بررسی شد. نمونه برداری با استفاده از تور گوشگیر ثابت و شناور، از فروردین 1390 تا فروردین 1391 و در عمق 12-4 متر صورت گرفت. 474 نمونه (292 نر و 182 ماده) جمع آوری شد. ماهیان نر نسبت به ماده طول کمتری داشتند (001/0 < p، anova) و رابطه طول با وزن آن ها کاملاً متفاوت بود. این رابطه برای ماده ها به صورت (001/3sl 049/0=tw) و برای نرها به صورت (644/2 sl 129/0=tw) بود. نسبت نر به ماده در ماه های اوج تخم ریزی افزایش پیدا کرد (001/0 > p،chi-square t-test )، به طوری که نسبت ماهیان نر طی این ماه ها، 67 درصد از کل ماهیان صید شده بود. مراحل رسیدگی و بافت شناسی تخمدان ها بر اساس شکل ظاهری، اندازه ی اووسیت، لایه فولیکولی، دیواره سلولی، واکوئل، هسته و هستک ها مشخص و تشریح شد. در انتها هفت مرحله رسیدگی گنادی تشخیص داده شد. این مراحل شامل: نارس- در حال توسعه، استراحت، در حال توسعه، توسعه یافته، رسیده، در حال رهاسازی و بازسازی بود. همچنین تفاوت معنی داری در میزان پراکنش و اندازه اووسیت در 3 بخش مختلف تخمدان (ابتدایی، میانی و انتهایی) مشاهده نشد (05/0> p two-way anova,). ماده ها در دسته ی طولی (طول استاندارد) 26-5/24 سانتی متر و ماهیان نر در دسته ی طولی 23-5/21 سانتی متر، دارای بیشترین باروری بودند. نتیجه گرفته شد که دوره ی تخم-ریزی این ماهی طولانی است و از فروردین تا شهریور ماه ادامه دارد. برای هر دو جنس دو اوج تخم-ریزی مشاهده شد. برای ماده ها اولین اوج در اردیبهشت و دومین اوج در مرداد ماه و برای ماهیان نر اولین اوج در خرداد و دومین اوج در مرداد ماه رخ داد. در پایان نتیجه گیری شد که چرخه ی تولید مثلی ماهی حلوا سفید با چرخه تکاملی دیگر ماهیان استخوانی دارای تخم ریزی متوالی مطابقت دارد. واژه های کلیدی: پراکنش اووسیت، اوج تخم ریزی، حلوا سفید، خلیج فارس، رسیدگی تخمدان، هرمزگان