نام پژوهشگر: حسین تراب نژاد اصفهانی
حسین تراب نژاد اصفهانی سهیلا نجم
این پژوهش تلاش دارد با تبیین و آسیب شناسی زمینه های خلق قهرمان در سریال های تلویزیونی و نیز ارائه ی راه کارهای اولیه ای جهت خلق قهرمان در راستای برانگیختن همذات پنداری مخاطب، به این پرسش پاسخ دهد که چگونه می توان فرآیند خلق قهرمان در فیلمنامه سریال های تلویزیونی ایرانی را به شیوه ای راهبردی و کارآمد و در جهت رسیدن به نتیجه ای تاثیرگذار هدایت کرد. تولیدات نمایشی همواره در زمره ی آثاری با گستره ی نفوذ وسیع بر مخاطب شناخته می شوند. اگر بر این نکته باور داشته باشیم که «ماجرا همان شخصیت است»، تماشاگر از طریق همذات پنداری با شخصیت های حاضر در آثار نمایشی و قرار گرفتن در دایره ی تأثیرپذیری از قهرمانان و ضدقهرمانان روایت ها، در حقیقت همراهی یا عدم همراهی خود با کلیت اثر را بروز داده است. در نقطه ی مقابل، پرداخت ضعیف شخصیت های محوری – قهرمانان- که برآمده از آسیب هایی چون بی توجهی به تفاوت های پدیدارشناختی تلویزیون و سینماست، عدم استفاده ی درست از پیش داستان شخصیت ها، عدم شناخت و به کارگیری درست مفاهیم مذهبی و اخلاقی در پرداخت قهرمان، تک بعدی بودن، انفعال یا تحول های فاقد زمینه چینی مناسب و منطقی و ... سبب می شود عنصر همذات پنداری جای خود را به دافعه ی هولناکی دهد که به طور کلی ارتباط مخاطب را با جهان اثر قطع کند. بر این مبنا، خلق شخصیت های محوری جذاب، ملموس و به ویژه برآمده از ارزش های مسلط بر فرهنگ ملی و اسلامی ما یکی از نیازهای اساسی تولیدات نمایشی سیما به شمار می رود. پژوهش حاضر در مرحله ی نخست با تبیین ویژگی های اساطیری قهرمان های سریال های تلویزیونی، الگوی سفر قهرمان و عناصری که می تواند موجب بروز دافعه و یا همذات پنداری مخاطب با قهرمان یا قهرمانان یک سریال تلویزیونی شود، راه را برای تبیین خلق شخصیت محوری تأثیرگذار در سریال تلویزیونی ایرانی می گشاید و در نهایت از طریق آسیب شناسی فرآیند قهرمان پردازی در فیلم نامه های سریال های تلویزیونی ایرانی به این نقطه خواهد رسید که راهکارهای کلی خلق قهرمان های تأثیرگذار در فیلم نامه سریال های تلویزیونی ایرانی چه می تواند باشد.