نام پژوهشگر: حمید یزدانی نژاد
حمید یزدانی نژاد جلال حقیقت منفرد
امروزه درک روبه رشدی از دارایی های نامشهود و تاثیرات آن در موفقیت های بلند مدت سازمان ها ایجاد شده است. ظهور ابزارها و روش های مدیریت عملکرد جدید همزمان با ظهور عصر اطلاعات که علاوه بر معیارهای مالی سنتی، معیارهایی هادی چون یادگیری و رشد و بهبود فرایندهای کسب و کار را نیز در خود جای داده اند، نمودی از این نگرش جدید به سرمایه های هوشی است. در دو دهه اخیر سازمان های زیادی در جهان و ایران با سرمایه گذاری روی استقرار این سیستم های مدیریت عملکرد استراتژیک تلاش کرده اند تا از مدیریت مطلوب دارایی های نامشهود و سرمایه های هوشی همسو با موفقیت های مالی کوتاه مدت سازمان خود، اطمینان حاصل کنند. ولی تاثیر این سرمایه گذاری ها بر اثربخشی دارایی های نامشهودی مانند دانش چگونه است؟ آیا صرفا با استقرار یک نظام مدیریت عملکرد دارایی های نامشهود مانند روش ارزیابی متوازن می توان از اثربخشی مدیریت دانش در شرکت اطمینان حاصل کرد یا در کنار آن نیاز به تمرکز بر نواحی کلیدی موفقیت دانش هم وجود دارد؟ در تحقیق حاضر، ابتدا ادبیات مفاهیم مدیریت دارایی های نامشهود از منظر روش ارزیابی متوازن، نواحی کلیدی موفقیت مدیریت دانش و معیارهای اثربخشی مدیریت دانش از دیدگاه صاحبنظران بررسی شد و شاخص های سنجش این مفاهیم استخراج گردید. پس از گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه ای با طیف هفت تایی لیکرت، با استفاده از روش های آمار استنباطی و تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی، شاخص های مرتبط با اثربخشی مدیریت دانش در قالب دو مفهوم «اثربخشی زیرساختی دانش» و «اثربخشی فرایندی دانش» طبقه بندی شدند. با استفاده از مدل معادلات ساختاری(sem)، فرضیات تحقیق در قالب فرضیات مدل اندازه گیری و فرضیات مدل ساختاری منطبق بر اهداف تحقیق شکل گرفتند. فرضیات مدل اندازه گیری با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد آزمون قرار گرفته و معناداری و شدت تاثیر شاخص ها در سنجش مفاهیم نواحی کلیدی مدیریت دانش و مدیریت دارایی های نامشهود مشخص شدند. فرضیات مدل ساختاری نیز که تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم 3 متغیر اصلی تحقیق را بررسی می نمود، از طریق روش مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر مورد آزمون قرار گرفت و نتایج بدین گونه مشخص شدند که، مدیریت دارایی های نامشهود تاثیر ضعیفی بر اثربخشی مدیریت دانش در شرکت همکاران سیستم دارد و نواحی کلیدی مدیریت دانش تاثیر نسبتا قوی بر مدیریت دارایی های نامشهود دارد، همچنین نواحی کلیدی مدیریت دانش هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم(از طریق تاثیرگذاری بر مدیریت دارایی های نامشهود) تاثیر مثبتی و در مجموع قوی بر اثربخشی مدیریت دانش در شرکت دارد. با ترسیم نتایج در مدل مفهومی نهایی تحقیق و تعیین شدت تاثیرات، پیشنهاداتی برای بهبود مفاهیم مورد بررسی از طریق سرمایه گذاری هدفمند بر بخش های تاثیرگذار برآنها در شرکت همکارن سیستم ارائه شد.