استقرار و نهادینگی تشیع امامیّه در عصر صفوی، نه تنها فصل نوینی در حیات سیاسی ایران به شمار می رفت که بازتاب آن خاصّه در عرص? فرهنگ و اجتماع چون میراثی به دوران پسین خود راه یافت. در جنب تأثیرات ناشی از چنین رویکردی بر کلّ ابعاد حیات ایرانیان، عالی ترین نمود تمایز عصر مذکور را می توان در تأکید خاص بر اعیاد و سوگواری های شیعی دانست. مطالعات صورت گرفته، بیانگر این است که پیش از عصر صفوی برپایی مراسم عزاداری، عاشورا، و نیز اعیاد مذهبی، خاصّه عیدغدیر خم، به صورت علنی و عمومی از دوره آل بویه، جریان داشته است. با عنایت به نهادینگی تشیع در متن جامعه صفوی و به دنبال آن پیدایی شیعه فقاهتی، بستری مناسب برای تکامل آیین های شیعی در حیات سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی آن روزگار، مهیّا گردید. بر این پایه، مبانی پژوهش حاضر بر چگونگی برپایی و روند محتوایی مراسم مذهبی استوار گردیده، برآن است تا با سازمان دهی داده های موجود، به واکاوی در عواملی چند بپردازد: روند تکوین مراسم شیعی، سیاست شاهان صفوی در این فرآیند، تأثیر نهادینگی تشیّع در عرص? برگزاری مراسم مذهبی و ارتباط میان آئین های شیعی با اختلافات صفوی و عثمانی.