نام پژوهشگر: شیوا براتی

بررسی نمو گل در گیاه سنجد elaeagnus angustifolia با استفاده از میکروسکوپ نوری بازتابشی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم 1391
  شیوا براتی   علی موافقی

چکیده: الئاگنوس آنگوستی فولیا یک درخت اروپایی-آسیایی از خانواده ی الئاگناسه است. ویژگی های گل منحصر به فرد از الئاگنوس در کنار توصیفات تاکسونومیک متفاوت از سیستم جنسی و موقعیت تخمدانی، آن را به عنوان یک هدف مطالعه مطلوب می سازد. این بررسی برای آشکار کردن مسیر تکاملی گل های الئاگنوس آنگوستی فولیا و بیان سیستم جنسیتی در این گونه انجام شده است. جوانه های گلی در مراحل تکاملی مختلف از سه پایه ی متفاوت جمع آوری شدند و با استفاده از میکروسکوپ نوری-بازتابشی مورد بررسی قرار گرفتند. اندام زایی سنجد در مسیر مایل به مرکز پیش می رود. گلپوش آغازش دو طرفه و پرچم ها آغازش یک طرفه را نشان دادند. برچه از زیر آغازه ی پرچم در حفره ی گلی بالا می آید. خصوصیات تکاملی مشخص و متمایز در این گونه تشکیل یک هیپانتیوم و یک صفحه ی نکتاری احاطه کننده ی قاعده ی خامه می باشد. دو گروه از گل ها از نظر تکامل صفحه ی نکتاری، شناسایی شدند. مقایسه خصوصیات گل میان دو شکل گلی نشان داد که الئاگنوس دارای خصلت آندرومونوئسی می باشد. گل ها با صفحات نکتاری تمایز یافته و تخمک های تکامل یافته، گل های هرمافرودیت اند، در حالی که گل هایی با صفحات نکتاری تکامل نیافته و تخمک-های آنرمال، گل های نر هستند. گل های هرمافرودیت، به لحاظ اندازه و تعداد به طور قابل توجهی از گل های نر بزرگ تر و بیشتر می باشند. یک تفاوت قابل توجه هم چنین در درجه ی اپی جاینی میان گل های هرمافرودیت و نر نشان داده شد، بدین ترتیب که گل های هرمافرودیت دارای تخمدان های تحتانی عمیق و گل های نر دارای تخمدان های فوقانی یا نزدیک به فوقانی بودند. می توان بدین صورت نتیجه گرفت که، حفاظت بیشتر تخمک ها از پرندگان گیاه خوار یا حشرات با یک نیروی انتخابی که نتیجه ی تکامل اپی جاینی در گل های هرمافرودیت می باشد، ایجاد شده است. الئاگنوس، اولین مورد از گونه ی دارای آندرومونوئسی از خانواده ی الئاگناسه است. در مقایسه ی الئاگناسه با تیره های خواهری مشهور، بر اساس خصوصیات تکاملی گل، الئاگناسه ارتباط تنگاتنگی با رامناسه نشان می-دهد.