نام پژوهشگر: قباد خلیلی درکا
قباد خلیلی درکا صفرعلی مهدیان
استفاده بیش از حد مواد شیمیایی در کشاورزی برای کنترل بیماریهای گیاهی خطرات زیست محیطی و شکسته شدن مقاومت گیاه توسط پاتوژن را در پی دارد. پیدا نمودن روشی جایگزینی جهت مقابله با بیماریها امری ضروری به نظر می رسد. امروزه پیشرفت گسترده در علم بیولوژی مولکولی فهم بشر را از تعاملات میان گیاه – بیمارگر، ژن های دخیل در مقاومت بهبود بخشیده است. این یافته ها می تواند راهکار ژنتیکی مناسب و کارآمدی را به منظور افزایش مقاومت گیاهان به بیمارگر را پیش روی محققین قرار دهد . در این میان ژن های مقاومت بیشترین توجه را به خود جلب کردند که می توان از آنها در راستای تولید گیاهان تراریخت مقاوم به عوامل تنش زا استفاده نمود. این تحقیق به منظور آنالیز سیتولوژیکی و ملکولی چندین رقم گندم کشور در تعامل با قارچ blumeria graminis f.sp. tritici (bgt) عامل سفیدک سطحی انجام شد. تعداد 18 رقم و لاین امید بخش گندم در مقابل عامل بیماری غربالگری شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان داد اختلاف معنی داری در نرخ حساسیت به بیماری در بین ارقام و لاین های گندم در مقابل قارچ bgt وجود داشت. لاین er-88-89-20 بیشترین حساسیت و ارقام بولانی، مروارید و لاین های ar37، ar36 ، ar29 ، ar13، ar5 در مقایسه با لاین حساس کاهش حساسیت معنی داری داشته و سایر ارقام و لاین های بررسی شده با آن اختلاف معنی داری نداشتند. بررسی تعامل رقم و لاین ها با قارچ bgt نشان داد جوابهای مرگ سریع سلولی و تشکیل پاپیل که در مقاومت در برابر bgtدخالت دارند در رقم ولاین های مقاوم در مقایسه با لاین حساس n-80-19افزایش معنی داری یافت. بررسی های مولکولی نشان داد که بیان ژن های lipase ، pa ، pr5،pr3 ، pr2، pr1 به مقدار معنی داری در رقم و لاین مقاوم تر در مقایسه با رقم فوق حساس n-80-19 افزایش یافت