نام پژوهشگر: مینا معراجی پور

تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گلرنک بهاره در منطقه یاسوج
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده کشاورزی 1391
  مینا معراجی پور   اشکبوس دهداری

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گلرنگ بهاره در منطقه یاسوج، آزمایشی مزرعه ای در سال 1389 در شهر یاسوج اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری در سه سطح شامل آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a، آبیاری پس از 140 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a و آبیاری پس از 210 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a و عامل فرعی شامل چهار رقم گلرنگ بهاره شامل اصفهان 14، محلی اصفهان، رقم گلدشت و رقم سینا 411 بودند. برهم کنش رقم و تنش بر صفات محتوای آب نسبی برگ، پرولین برگ، قندهای محلول کل برگ، پروتئین محلول برگ، پروتئین های شوک حرارتی، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنی دار شد. بیشترین میزان محتوای آب نسبی در میان تیمارهای مختلف مربوط به رقم گلدشت بود. در شرایط آبیاری پس از 140 میلی متر تبخیر بیشترین میزان پرولین (87/167 میکرو مول بر گرم وزن تر برگ) مربوط به رقم اصفهان 14 بود. بیشترین میزان قندهای محلول کل برگ در شرایط آبیاری پس از 210 میلی متر تبخیر (71/678 میلی گرم بر گرم بافت تر برگ)، و نیز بیشترین میزان پروتئین محلول برگ در شرایط آبیاری پس از 210 میلی متر تبخیر (07/15 میلی گرم بر گرم بافت تر برگ)، مربوط به رقم سینا 411 بود. بیشترین میزان پروتئین محلول در نمک در شرایط آبیاری پس از 140 میلی متر تبخیر (79/3 میلی گرم بر گرم بافت تر برگ)، مربوط به رقم محلی اصفهان بود. در شرایط آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر بیشترین پروتئین محلول در تریتون (04/3 میلی گرم بر گرم بافت تر برگ) مربوط به رقم گلدشت بود. بیشترین میزان عملکرد دانه در شرایط آبیاری پس از 210 میلی متر تبخیر (5477 کیلوگرم در هکتار) مربوط به رقم اصفهان 14 بود. بیشترین میزان شاخص برداشت در شرایط آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر (08/28 درصد) مربوط به رقم سینا 411 بود. در شرایط آبیاری پس از 210 میلی متر تبخیر بیشترین میزان شاخص برداشت (47/34 درصد) مربوط به رقم محلی اصفهان بود. نتایج نشان داد که با توجه به شاخص های فیزیولوژیک رقم سینا 411 دارای مکانیسم دفاعی بهتر و کارآمدتری نسبت به سایر ارقام بود، و در نتیجه تحمل بیشتری به تنش خشکی دارد. در این تحقیق به دلیل برخورد تیمار بدون تنش با سرمای آخر فصل، طبق ها نارس بوده و دانه بندی مناسبی نداشتند؛ بنابراین نسبت به ارقام تحت تیمار تنش که در پاسخ به تنش زودرس شده بودند عملکرد کمتری داشت. بنابراین در این تحقیق نتوانستیم با توجه به عملکرد، رقم متحمل به خشکی را انتخاب کنیم.