نام پژوهشگر: سارا روحانی یزدی

استراتژیهای ترجمه طنز در سیتکام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات 1391
  سارا روحانی یزدی   علی خزاعی فرید

در سالهای اخیر با ورود نوع جدیدی از سریالهای طنز به کشور مواجه هستیم که در میان مردم دنیا محبوبیت بسیاری دارد. اما ورود این محصولات فرهنگی نه از طریق رسانه ملی بلکه از طریق شبکه های ماهواره ای صورت می گیرد. به نظر می رسد بنابر دلایل فرهنگی و دشواریهای زبانی، ترجمه و دوبله این سریالها به طور رسمی در کشور صورت نمی گیرد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی این دلایل و دشواریها و استراتژیهای ترجمه به شکل توصیفی است. برای دستیابی به این هدف، سه سیتکام بعنوان ابزار تحقیق معرفی شده و قسمتهای منتخب مشخص گردید. یک نمونه از این سریالهای دوبله شده به فارسی و دو قسمت از دو سریال زیرنویس شده دیگر انتخاب شد. روش تحقیق، تحلیل توصیفی و مقایسه شوخی در متن اصلی و در متن ترجمه شده است و بررسی شد که طنز در متن ترجمه شده قابل درک است یا خیر. در بخش بعد شوخیها جمع آوری و تک تک تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که سه استراتژی ترجمه طنز، ترجمه مستقیم، ترجمه با تغییر و حذف است. پر بسامدترین استراتژی نیز، ترجمه مستقیم است که در اکثر موارد موفق بوده است. به علاوه عامل مهم از بین رفتن طنز، ترجمه ناموفق ارجاعات فرهنگی و بینا متنی است. دیگر عامل مهم از بین رفتن و کاهش طنز نیز خطا در ترجمه جملات عادی است. هم چنین در فیلم دوبله شده اغلب شوخیهای جنسی حذف یا تعدیل شده اند اما در فیلمهای زیرنویس شده اغلب شوخیها به صورت تحت اللفظی ترجمه شده اند. ولی ترجمه عموم شوخیها به دلیل همین ترجمه تحت اللفظی کاملا? قابل درک نیست و درمواردی نیز در نتیجه ترجمه تحت اللفظی و مستقیم شوخیها ارجاعات بین متنی و فرهنگی آنها نیز حذف شده و شوخیها به درستی انتقال پیدا نکرده اند.