نام پژوهشگر: ابوالفضل کیانی خوزانی
ابوالفضل کیانی خوزانی سعید انصاری مهیاری
این آزمایش جهت بررسی اثر دفعات دوشش بر بازده تولید و تولیدمثل گاوهای هلشتاین تازه زا انجام شد. برای این منظور 21 راس گاو هلشتاین تازه زای چند شکم زایش در قالب یک طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و هر تیمار با 7 تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1) سه بار دوشش تا 42 روز پس از زایش (x3)، 2) روزانه شش بار دوشش تا 21 روز پس از زایش و سپس سه بار دوشش تا روز 42 (x 3-x6) و 3) روزانه شش بار دوشش تا 42 روز پس از زایش (x6). میانگین مصرف روزانه ماده خشک، تغییرات وزن بدن، میانگین تولید روزانه شیر و ترکیبات آن، برخی متابولیت ها و غلظت پروژسترون خون و همچنین پارامترهای تولید مثلی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که دفعات شیردوشی تاثیری بر مصرف خوراک روزانه گاوها نداشت. کاهش وزن گاوهای گروه x6 در مدت آزمایش بیشتر از دو گروه دیگر بود و این اختلاف تمایل به معنی داری (1/0p<) داشت. میانگین تولید شیر و تولید شیر تصحیح شده در 21 روز اول و در 21 روز دوم شیردهی در گاوهای x6 نسبت به x3 به طور معنی داری بیشتر (05/0p<) بود. در کل دوره آزمایش نیز میانگین تولید شیر و تولید شیر تصحیح شده در گروه x6 بیشتر از گروه x3 بود (05/0p<) و گروهx 3-x6 با دو گروه دیگر تفاوت معنی داری نداشت. ترکیبات شیر(چربی، پروتئین، لاکتوز و مواد جامد بدون چربی) بجز چربی آن تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. در 21 روز اول شیردهی و در کل دوره آزمایش مقدار چربی شیر روزانه در گروه x6 از گروه x3 بیشتر (05/0p<) بود. در کل دوره آزمایش از بین متابولیت های خون تنها غلظت اسیدهای چرب آزاد (nefa) در گروه x6 از گروه x3 بیشتر بود (05/0p<). دیگر متابولیت های خون و همچنین میانگین غلظت پروژسترون آن تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. پارامترهای تولید مثلی از جمله تعداد تلقیح بازای آبستنی، فاصله زایش تا اولین تلقیح و روزهای باز در بین گروه های مختلف آزمایشی تفاوت معنی داری نداشت. نتایج این آزمایش نشان داد که 6 بار دوشش تا 42 روز اول دوره شیردهی، موجب افزایش بازده تولید شیر در گاوها هلشتین شد و تاثیرچندانی بر پارامترهای تولید مثلی آنها نداشت.