نام پژوهشگر: حامد گلستان اصیل

ابعاد شادی در شعر حافظ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  حامد گلستان اصیل   محمد حسین نیکدار اصل

ابعاد شادی در شعر حافظ چکیده: شادی از بارزترین هیجانات روان آدمی است. انسان همواره این هیجان و سوی دیگر آن یعنی غم را در روان خویش احساس نموده و پیامدهای آن را در زندگی تجربه کرده است. حافظ از جمله شاعرانی است که پیام آور شادی است و این مضمون در تفکّر او والاترین جایگاه را دارا است. شـادی ناب و تـازه ای که حـافظ بشـریت را به آن فـرا می خواند، برخاسته از روحیـّه ی مثبت اندیش و نظر خیرخواهانه ی اوست. حقیقت جهان در نگاه حافظ برای آدمی، درک زیبایی و پرستش آن از طریق عشق ورزی، مهربانی و صداقت است. از نگاه حافظ در طی مسیر زندگی تا فنا و نیستی باید دم را غنیمت شمرد و از حیات و نعمات آن لذّت برد و شادی درک حضور حق را با نفحه ی ملکوتی که در درون جسم و روح داریم با شعر و رقص و می و معشوق در مجلس انس دوستان به نمایش بگذاریم. هدف از این پژوهش بررسی شادی از منظرهای گوناگون، شناخت بسترها و ابعاد آن در شعر و اندیشه ی حافظ است. بدین منظور در فصل نخست پس از مقدّمه و بیان پیشینه ی پژوهش ، اهداف و روش انجام آن بررسی و در فصل دوّم به تعاریف شادی و مفاهیم مرتبط با آن اشاره شده است. در فصل سوّم، سابقه ی شادی در فرهنگ ایران باستان و شاعران قبل از حافظ کنکاش گردیده و فصل چهارم به زندگی نامه ی حافظ و مشرب فکری او اختصاص یافته است. در فصل پنجم بسترها و زمینه هایی که شادی در دیوان حافظ با تکیه بر آنها شکل گرفته است واکاوی شده است. در فصل ششم ابعاد آفاقی و انفسی شادمانی در دیوان حافظ پرداخته شده و مبحثی تحت عنوان سخن دیگر و بسـامد واژگان مثبت در دیوان حـافظ ذکر گردیده است و سرانجام در فصل هفتم به نتیجه گیری پژوهش اختصاص دارد.