نام پژوهشگر: نرجس بازیار اربابی
نرجس بازیار اربابی محمد ریوف معینی
چکیده: "معرفی و نقد کتاب" مجلات آکادمیک،کتاب های جدید رشته های خاص رابه حوزه آکادمیک معرفی می کنند و ارزش آن کتاب ها را در رشته مرتبط مورد ارزیابی قرار می دهند. با دنبال کردن سنت "تجزیه و تحلیل ژانر" که برای اولین بار توسط سوایلز(1990) مطرح شد، به نظر می رسد مطالعات صورت گرفته بر روی ژانر "معرفی و نقد کتاب" ساختار بلاغی این نوع ژانر را تایید می کنند. با این وجود هنوز نا مشخص است عاملی مانند زبان که در آن نقدهای کتاب نوشته می شود تا چه حد در ساختار بلاغی این نوع ژانر موثر است. از سویی دیگر از آن جا که زبان نقد از مهم ترین اجزاء ژانر "معرفی و نقد کتاب" می باشد این مطالعه بر آن است که علاوه بر بررسی مقایسه ای بین فرهنگی ساختار بلاغی این نوع ژانر در زبان های فارسی و انگلیسی ، زبان نقدبه کار رفته(مثبت و منفی) توسط نویسندگان نقد و همچنین نوع ابزارهایی که برای ملایم کردن نقد را به کار میگیرند در این دو زبان مورد بررسی قرار دهد. به منظور بررسی این عامل، مطالعه حاضر 60 نمونه "معرفی و نقد کتاب" (30به زبان فارسی ،30 به زبان انگلیسی) را در رشته جامعه شناسی ،مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. بررسی ساختار بلاغی این نوع ژانر، بر اساس مدل پیشنهادی سوارز و مورنو (2008) که شامل چهارحرکت اصلی و گام های متفاوتی می باشد، صورت می گیرد. شناسایی زبان نقد (مثبت و منفی) طبق چهارچوب مطرح شده توسط سوارز و مورنو (2008) دنبال می شود. طبق این چارچوب، شناسایی عناصر زبان نقد(مثبت و منفی) تنها با درنظرگرفتن معنای این عناصر صورت نمی گیرد و کلمات و جملات همراه با این عناصر نیز در این شناسایی در نظر گرفته می شوند. برای تعیین راهبردهای زبانی و بلاغی که نویسندگان نقد برای متعادل کردن نقد خود به کار می برند، ده نوع ابزار ملایم کننده زبانی به عنوان مرجع تحلیل داده ها مورد استفاده قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد که نویسندگان نقد هر دو زبان، چهار حرکت اصلی پیشنهادی مدل مورنو و سوارز(2008) را در نوشتار خود به کار می گیرند، البته تفاوت هایی در گام های به کار رفته مشاهده می شود. نتایج بررسی زبان نقد نشان می دهد درحالی که نویسندگان نقد انگلیسی زبان در به کارگیری زبان نقد مثبت و منفی، متعادل تر از همتایان فارسی زبان خود می باشند، نویسندگان نقد فارسی زبان، به طور قابل توجهی زبان نقد منفی را بیشتر مورد استفاده قرار می دهند. همچنین نتایج تحلیل عناصر ملایم کننده نقد نشان می دهد که انگلیسی زبانان این راهبردهای زبانی و بلاغی را بیشتراز فارسی زبانان در نوشته های خود به کار می برند و در نتیجه بیشتر از همتایان فارسی خود در صدد هستند تا به چهره نویسندگان کتاب آسیبی نرسانند. آشنایی با ساختار بلاغی ژانر "معرفی و نقدکتاب" و همچنین عناصر نقد زبانی تشکیل دهنده این ساختار، موجب می گردد تا خوانندگان با ساختار این متون آشنایی یابند و با پیش زمینه ای ازساختارکلی نقد کتاب به مطالعه آن بپردازند، در نتیجه دید آگاهانه تری را نسبت به این نوع ژانر خواهند داشت و راهبردهای خاصی را در مطالعه خود به کار می گیرند.