نام پژوهشگر: الهام رفیعی اشیانی
الهام رفیعی اشیانی وحید ذوالاکتاف
اهداف: در پژوهش حاضر، مشکلات تنفسی و حجم های ریوی دانش آموزان دختر 11 تا 17 ساله در سه منطقه استان اصفهان از حیث میزان آلودگی هوا مقایسه شد. هدف فرعی تحقیق نیز آزمایش عملکرد چهار آزمون مختلف میدانی برای شناسایی مشکلات تنفسی دانش آموران بود. روش: مطالعه از نوع علی پس رویدادی بود. جامعه آماری شامل حدود 350000 دانش آموز 11 تا 17 ساله دختر استان اصفهان بود که در سال 1390 مشغول تحصیل بودند. نمونه شامل 360 دانش آموز بود که به صورت تصادفی لایه ای خوشه ای از پایه های پنجم ابتدایی، دوم راهنمایی، اول و سوم دبیرستان انتخاب شدند. آزمودنی ها با دستگاه های پیک فلومتری، copd، و آزمون شاتل ران همراه با پرسشنامه ایساک مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج: میانگین قد و وزن آزمودنی های تحقیق به ترتیب برابر3/10±158 سانتیمتر و 5/9±49 کیلوگرم بود. یافته های تحقیق نشان داد که در مناطق آلوده تر هوایی، میزان fev1 و fev1% پایین تر و نرخ مبتلایان به آسم بالاتر بود. میزان آسم بر اساس پرسشنامه ایساک در مناطق آلوده، نیمه آلوده و غیرآلوده به ترتیب برابر 18، 11 و 7 درصد بود (002/0p= و 14/16= (4)x2). همچنین میزان آسم بر اساس آزمون copd در مناطق آلوده، نیمه آلوده و غیرآلوده به ترتیب برابر 49، 34 و 15 درصد بود (000/0 =p و 9/31= (4)x2). اجرای آزمون هوازی شاتل ران نیز در مناطق آلوده، نیمه آلوده و پاک به ترتیب برابر 14، 17 و 22 دور و دارای تفاوت معنادار بود (000/0=p و 36/29 = (359و2)f). در مجموع، 90% از دانش آموزان آزمون شاتل ران را تنها تا سطح 4 به انجام رساندند که به طور چشمگیری پایین تر از نرخ جهانی است. دانش آموران دختر تا 11 سالگی به اوج ظرفیت تنفسی (fev1) و اجرای هوازی (آزمون شاتل ران) رسیدند. بعد از 11 سالگی، شاخص ها اندازه گیری شده یا ثابت ماندند یا شروع به کاهش تدریجی نمودند. بحث و نتیجه گیری: تحقیق حاضر سه یافته مهم را در مورد دانش اموزان دختر اصفهانی نشان داد: 1) ظرفیت های تنفسی و هوازی آنها به طور کلی کمتر از استاندارد های جهانی است، 2) در مناطق آلوده تر هوایی ظرفیت های تنفسی و هوازی آنها بدتر هم می شود، و 3) شیوع آسم در مناطق آلوده تر هوایی 2 تا 3 برابر نرخ جهانی است. تحقیقات بیشتری نیاز است تا مشخص شود این آمار وخیم را تا چه حد می توان با کنترل آلودگی هوا و سبک زندگی غیر فعال بهبود داد. در ضمن این تحقیق، راهنمایی های لازم جهت ارزیابی ظرفیت های تنفسی و هوازی دانش آموزان با استفاده از پرسشنامه ایساک، پیک فلومتر، دستگاه copd و آزمون شاتل ران نشان داده شده است. واژگان کلیدی: آلودگی هوا، پرسشنامه ی ایساک، پیک فلومتری، آزمون شاتل ران، fev1، آسم ورزشی.